„Rússneska byltingin 1917“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
m Tók aftur breytingar 82.148.73.82 (spjall), breytt til síðustu útgáfu Akigka
Lína 1:
'''Rússneska byltingin 1917''' er einn merkasti atburður [[20. öldin|20. aldar]]. Byltingarnar voru nokkrar og misstórar en sú stærsta var [[1917]]. [[Krímstríðið]] endaði [[Alexander II rússlandskeisari]] þegar hann komst til valda, og gerði hann úrbætur til að færa land sitt til nútímans. [[Alexander III]] sonur hans dró til baka margar af úrbótum föður síns sem varð til mikilla óánægju Rússa. [[Nikulás II]] síðasti keisari [[Rússland]]s komst til valda árið [[1894]]. Rússar töpuðu stríði gegn [[Japan|Japönum]] og olli það mótmælum en fyrsta uppreisnin í Rússlandi var árið [[1905]] og er oft kölluð „blóðugi sunnudagurin“. [[Lenín]] var einn af leiðtogum uppreisnarinnar en hann hafði kynnt sér [[Kommúnismi|kommúnisma]] [[Karl Marx|Karls Marx]]. Febrúarbyltingin var árið 1917 en þá gengust hersveitir keisarans til liðs við mótmælendurna og Nikulás II sagði af sér. Við tók svokölluð bráðabirgðastjórn. Keisarafjölskyldan var send til [[Síbería|Síberíu]] í [[stofufangelsi]]. Bráðabirgðastjórnin vildi halda áfram þátttöku Rússlands í [[Fyrri heimsstyrjöldin|heimsstyrjöldinni]] og jókst fylgi bolsévika því um megn. Októberbyltingin var einnig 1917 og ákváðu þá bolsévikar að hirða valdið af bráðabirgðastjórninni. Eftir að bolsévikar náðu valdi gerðu þeir friðarsamning við [[Þýskaland|Þjóðverja]] árið [[1918]]. Svokallaðir hvítliðar sem samanstóðu af gagnbyltingarmönnum bolsévika og bandamönnum herjuðu á Ékaternínburg til að bjarga keisarafjölskyldunni frá bolsévikum. Keisarafjölskyldan var tekin af lífi sumarið 1918 með fyrirskipun frá bolsévikum. Borgarastyrjöldin stóð í þrjú ár eftir það og lauk með sigri bolsévika. [[Sovétríkin]] voru svo stofnuð í enda styrjaldarinnar og Lenín var fyrsti leiðtogi Sovétríkjanna. KÚKUR
Ég hata Mánudaga án djóks þeir fkn sökka...
 
== Aðdragandinn ==
Lína 7 ⟶ 6:
Nikulás II tók við af Alexander III árið 1894 og lofaði hann þjóð sinni réttarbótum. Sama ár og Nikulás tók við gekk Rússland í lið bandamanna í fyrr heimsstyrjöldinni. Nikulás stóð ekki við loforð sitt en þær lestir sem höfðu flutt matvæli og eldsneyti til iðnaðarborganna voru nú nýttar undir herflutninga og vopnaflutninga til vígstöðva þeirra í stríðinu. Eftir ósigur Rússlands gegn Japönum um frekarar landssvæði varð uppreisn í landinu, þá stofnaði ríkisstjórnin Dúmuna sem var landþing. Dúmuna skipuðu mest megnis íhaldssamir velmektarmenn svo ekki var miklu breytt fyrir almúgann.
 
Fyrsta alvarlega byltingin í Rússlandi var 22. janúar 1905 og er oft kölluð blóðugi sunnudagurinn. Í þeirri uppreisn gerðu um 200 þúsund manns áhlaup á Vetrarhöllina í Pétursborg. Föðurbróðir Nikulásar skipaði hersveitum að skjóta á lýðinn og varð það um 100 manns að bana. Vladímír Lenín var einn af leiðtogum þessarar uppreisnar en hann hafði kynnt sér rit Karls Marx um kommúnisma en eftir að byltingin hafði verið bæld niður var hann sendur í útlegð. Lenín sneri þó heim árið 1917 þegar febrúarbyltingin hófst.<ref>Berndl, Klaus. bls. 405-406.</ref><ref>Ganeri, Anita. bls. 192-193.</ref> ég þoli ekki stærfræði !!!!! like á það ég hata stærfræði!!
 
== Febrúarbyltingin ==
Lína 22 ⟶ 21:
 
Keisarafjölskyldan var flutt til Ékaternínburg í Síberíu í maí 1918. Hvítliðar undir stjórn Alexanders V. Koltsjaks sóttu grimmt á borgina en talið er að hvítliðar hafi ætlað að frelsa fjölskylduna. Hvítliðar hertóku Ékaternínburg með hjálp frá tékkneskum hersveitum. Aðfaranótt 17. júlí 1918 var keisarafjölskyldan myrt af leyniþjónustumanni, Jakov Júrovskíj, frá Tomsk. Aftökuna fyrirskipaði annaðhvort ríkisstjórnin í Ékaternínburg eða miðstjórnin í [[Moskva|Moskvu]]. Ættingjar keisarans voru ekki óhultir en tíu þeirra voru myrtir af byltingamönnum og talið er að 35 hafi flúið frá Rússlandi.<ref>Sverrir Jakobsson. „Getið þið sagt mér eitthvað um rússnesku byltinguna 1917 og hvernig hún byrjaði?“. Vísindavefurinn 11.9.2008. http://visindavefur.is/?id=12700. (Skoðað 11.4.2012).</ref><ref>Brendl, Klaus. bls. 405-406.</ref><ref>Andreu, Guillemette. bls. 250-251.</ref><ref>Sverrir Jakobsson. „Hvað varð um rússnesku keisarafjölskylduna í októberbyltingunni?“. Vísindavefurinn 29.5.2006. http://visindavefur.is/?id=5980. (Skoðað 11.4.2012).</ref>
ég á afmæli 7 júlí :D
 
== Stofnun Sovétríkjanna ==