„Reykjanesskagi“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
EmausBot (spjall | framlög)
m r2.7.2+) (Vélmenni: Bæti við: ca:Reykjanes
Xqbot (spjall | framlög)
m r2.7.3) (Vélmenni: Bæti við: hu:Reykjanes-félsziget; útlitsbreytingar
Lína 1:
[[Mynd:Suðurnes.png|thumb|right|Reykjanesskagi]]
'''Reykjanesskagi''' er [[skagi]] sunnan [[Faxaflói|Faxaflóa]] og er í laginu eins og ólögulegur fótur til vesturs út úr meginlandi [[Ísland]]s. Jarðfræðilega er Reykjanesskagi allt svæðið austur að [[Ölfusá]], [[Sog]]i, [[Þingvellir|Þingvöllum]] og í [[Hvalfjörður|Hvalfjarðarbotn]]. Hins vegar er í daglegu tali oftast átt við svæðið vestan (sunnan) [[Hafnarfjörður|Hafnarfjarðar]] og frá [[Krísuvík]] og vestur (suður) úr, þegar talað er um Reykjanesskagann. Venjulega er talað um að fara ''suður'' þegar haldið er út skagann, en ''inn'' þegar farið er til baka. [[Suðurnes]]jamenn fara ''inn eftir'' til [[Reykjavík]]ur og eru þeir því einir landsmanna sem ekki fara suður til Reykjavíkur, heldur suður heim til sín. Ysti hluti skagans heitir [[Reykjanes]] (það er hællinn á fætinum).
 
== Landafræði ==
Gróft séð er skaginn um 50 km langur og 20 km breiður eða um 1000 ferkílómetrar, sem samsvarar lauslega reiknað 1% af landinu. Hann einkennist af fjöllum, sem eru flest frekar lág [[móberg]]sfjöll, mynduð við gos undir jökli á [[ísöld]], og [[hraun]]um, sem runnið hafa bæði fyrir [[landnám]] og á sögulegum tíma. Skaginn er frekar gróðursnauður en þó má finna þar ótrúlegan tegundafjölda ef vel er að gáð. Jarðfræðilega er svæðið mjög athyglisvert og ennfremur er það kjörið til [[útivist]]ar og gönguferða.
[[Mynd:Salt lake at Reykjanesskagi.jpg|thumb|Á Reykjanesi]]
Helstu fjöll á Reykjanesskaga vestanverðum eru [[Langahlíð]] (sem blasir við frá Reykjavík), [[Vatnshlíð]] (austan við [[Kleifarvatn]]), [[Sveifluháls]] og [[Núpshlíðarháls]] (sem einnig heita Austurháls og Vesturháls) og er norðurendi þess síðarnefnda [[Trölladyngja]] og [[Grænadyngja]], [[Keilir]], [[Fagradalsfjall]], [[Þorbjörn (fjall)|Þorbjörn]] (Þorbjarnarfell) og [[Festarfjall]]. Mörg fleiri mætti nefna, en þau eru smærri.
 
== Byggðarlög ==
Á Reykjanesskaga eru mörg byggðarlög. Að slepptu höfuðborgarsvæðinu öllu (sem fræðilega tilheyrir skaganum) eru þar [[Vatnsleysuströnd]] og [[Vogar]], [[Reykjanesbær]] ([[Keflavík]], Ytri- og Innri [[Njarðvík]] og [[Hafnir]]), [[Garður]], [[Sandgerði]] og [[Grindavík]] auk [[Keflavíkurflugvöllur|Keflavíkurflugvallar]], en þar var allstórt byggðarlag á íslenskan mælikvarða meðan þar var [[Keflavíkurstöðin|herstöð]] [[Bandaríkjaher]]s. Einu nafni eru þessi byggðarlög oft nefnd [[Suðurnes]] og er heildaríbúafjöldi um 17500 manns og fer vaxandi. Að auki bjuggu lengi í [[Keflavíkurstöðin]]ni við flugvöllinn allt að 5000 bandarískir hermenn og skyldulið þeirra frá [[1951]] til [[2006]] þegar herstöðin var lögð niður. Atvinnulífið byggist mest á [[sjósókn]] og [[Fiskvinnsla|fiskvinnslu]] í smærri byggðunum, en á [[Iðnaður|iðnaði]], [[Þjónusta|þjónustu]] og [[verslun]] í Reykjanesbæ, sem er eins konar höfuðstaður svæðisins.
 
=== Hitaveita Suðurnesja ===
[[Mynd:Reykjanesvirkjun.JPG|thumb|Reykjanesvirkjun]]
Öll þessi byggðarlög eru kynt með heitu vatni frá [[Hitaveita Suðurnesja|Hitaveitu Suðurnesja]] í [[Illahraun]]i. Hún er reyndar oft kennd við [[Svartsengi]], þar sem fyrstu tilraunaholur voru boraðar áður en vinnsla hófst, en á endanum var orkuverið reist í Illahrauni, sem ber nafn með rentu. Affallsvatn frá Hitaveitunni myndar [[Bláa lónið]], sem nú er einhver fjölsóttasti ferðamannastaður á Íslandi bæði af innlendum og erlendum ferðamönnum. Lónið þykir vera [[heilsulind]] og er meðal annars notað við lækningu á sjúkdómnum [[psoriasis]] og ýmsum [[húðútbrot]]um og [[exem]]um.
Lína 27:
[[fi:Reykjanes]]
[[fr:Reykjanes]]
[[hu:Reykjanes-félsziget]]
[[it:Reykjanes]]
[[ja:レイキャネース半島]]