„Kaþólska kirkjan á Íslandi“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
EinarBP (spjall | framlög)
m tengill
Pajdak (spjall | framlög)
Ekki lengur stubbur, margt klaufalega orðað (enn má laga)
Lína 12:
*[[Kapella hins helga kross (Ölfusi)|Kapella hins heilaga kross]] í [[Ölfus]]i
*[[Péturskirkja (Akureyri)|Péturskirkja]] á [[Akureyri]]
*[[Kapella Jóhannesar guðspjallamanns (Ísafirði)|Kapella Jóhannesar guðspjallamansguðspjallamanns]] á [[Ísafjörður|Ísafirði]]
*[[Kapella Maríu meyjar (Stykkishólmur)|Kapella Maríu meyjar]] í [[Stykkishólmur|Stykkishólmi]],
 
== Söguágrip ==
Saga kaþólsku kirkjunnar á Íslandi nær lengra aftur en [[Íslandssaga|saga]] íslensku [[þjóð]]arinnar, því að öllum líkindum bjuggu þegarkaþólskir, [[Íri|írskir]] kaþólskir [[Einsetumaður|einsetumenn]] á Íslandi þegaráður en norrænir menn fóru að nema land í lok [[9. öld|9. aldar]]. En þessir einsetumenn hurfu fljótlega sporlaust. [[Norðmaður|Norskir]] og [[Þjóðverji|þýskir]] [[kristniboði|kristniboðar]] komu til landsÍslands og hófu trúboð á meðal norræna manna á [[10. öld]]. ÞaðM.a. leiddivegna tilþrýstings þessfrá [[Noregskonungar|Noregskonungi]] samþykkti [[Alþingi]] samþykktiþann [[24. júní]] árið [[1000]] (eða [[999]]) að lögtaka kristni sem almenna trú á öllu Íslandi.
 
Fyrsti íslenski biskupinn, [[Ísleifur Gizurarson]], var vígður í [[DómkirkjaBremen|DómkirkjunniBrimum]] í [[Þýskaland]]i árið [[1056]]. Hann settist að í [[Skálholt]]i og gerði það að biskupsdæmibiskupsstól. Fimmtíu árum síðar, árið [[1106]], var biskupsdæmi einnig stofnað á [[Hólar|Hólum]] í Hjaltadal. Fyrstu árin tilheyrði Skálholtsbiskupsdæmi kirkjuumdæminu í [[Brimar|Brimum]] í [[Þýskaland]]i. Enen frá [[1104]] til [[1152]] tilheyrði Ísland kirkjuumdæminu í [[Lundur|Lundi]] í [[Danmörk|Danmörku]] (sem nú er í [[Svíþjóð]]). Árið [[1152]] urðu Skálholt og Hólar hluti af nýju kirkjuumdæmi í [[Niðarós]]i ([[Þrándheimur|Þrándheimi]]) í [[Noregur|Noregi]]. Nokkur [[klaustur]] voru stofnuð á Íslandi, bæði af [[Benediktínaregla|Benediktína]]- og [[Ágústínaregla|Ágústínareglu]].
 
[[Þorlákur helgi Þórhallsson]] var mikilvægastimest metni biskup Íslandskaþólskra á Íslandi á miðöldum. Hann var biskup í Skálholti [[1178]]-[[1193]]. Hann var tekinn í dýrlingatölu á Íslandi og áheit á hann leyfð árið [[1198]]. Bein hans voru tekin upp [[20. júní]] það sama ár. Hann á tvo [[Messudagur|messudaga]] á ári; [[Þorláksmessa á vetri|Þorláksmessu á vetri]], 23. desember og [[Þorláksmessa á sumri|Þorláksmessu á sumri]] 20. júní. [[Jóhannes Páll II]] [[páfi]] útnefndi Þorlák [[Verndardýrlingur|verndardýrling]] Íslands [[14. janúar]] [[1985]].
 
[[Siðaskipti]]n á [[16. öld]] voru valdandiollu algjörri umbyltingu á Íslandi, ekki síst í trúmálum ekki síst. [[Kristján III]] ([[1537]]-[[1559]]), [[konungur]] [[Dani|Dana]], notaðinotfærði siðaskiptin til þess að leggja eignarhald á allar jarðir og aðrar eignir kirkjunnar. [[Jón Arason]], biskup á Hólum, var aðalandstæðingur konungsvaldsins við siðaskiptin og lýsti hina nýju kirkjuskipun ólöglega. Jón var handtekinn og drepinn án dóms og laga ásamt tveimur sonum sínum í Skálholti [[7. nóvember]] [[1550]]. Eftir það voru klaustrin eyðilögð, og munkarnir drepnir eða sendir í útlegð. Bara þeir prestar sem gerðust lútherstrúar fengu að halda embættum sínum. Kaþólsk trú var algjörlega bönnuð og refsingin var líflát eða útlegð.
 
EinginnEnginn kaþólikkikaþólskur varmaður bjó á Íslandi fram til [[1857]]. Það ár fengu tveir [[Frakki|franskir]] [[prestur|prestar]], [[Bernard Bernard]] og [[Jean-Baptiste Baudoin]], undanþágu til að þjóna frönskum sjómönnum sem voru að veiðum við Ísland. Faðir Bernard keypti jörðina [[Landakot]] nálægt miðbæ Reykjavíkur árið [[1859]]. ÍslandMeð fékkíslensku stjórnarskránni [[trúfrelsi1874]] komst [[1874trúfrelsi]] á hér á landi og með því hófst endurreisn kaþólskrar kirkju á Íslandi.
 
Árið 1896 komu [[Jósefssystur]] til Íslands frá Danmörku. Þær stofnuðu [[barnaskóli|barnaskóla]] og lítinn [[spítali|spítala]] í Reykjavík [[1902]]. Í samband viðVið [[fullveldi]] Íslands [[1918]] stofnaði [[Páfastóll]] sjálfstæða trúboðskirkju á landinu. Árið [[1929]] var trúboðskirkjan gerð að postullegu umdæmi og var séra [[Marteinn Meulenberg]] vígður biskup. Á öðrum og þriðja áratug [[20. öld|20. aldar]] hafði kaþólikkumkaþólskum fjölgað mjög. Margir rithöfundar og listamenn urðu kaþólskir, til dæmist.d. [[Halldór Laxness]].
 
[[Jóhannes Gijsen]] var útnefndur Reykjavíkurbiskup [[24. maí]] [[1996]] og hefur verið biskup síðan.
Lína 38:
[[Flokkur:Trúfélög á Íslandi]]
[[Flokkur:Kaþólska kirkjan]]
[[Flokkur:Stubbar]]