„Saga Evrópu“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
mEkkert breytingarágrip
mEkkert breytingarágrip
Lína 3:
[[Klassísk fornöld]] hófst í Evrópu á [[8. öldin f.Kr.|8. öld f.Kr.]] þegar borgríki þróuðust í [[Grikkland hið forna|Grikklandi]] og saga [[Rómaveldi]]s hófst með [[stofnun Rómar]] [[753 f.Kr.]] Útbreiðsla grískrar menningar náði hátindi sínum með landvinningum [[Alexander mikli|Alexanders mikla]] á [[4. öldin f.Kr.|4. öld f.Kr.]] Rómaveldi lagði síðan undir sig leifar gríska heimsins og stóran hluta Evrópu. Á [[þjóðflutningatíminn|þjóðflutningatímanum]] hnignaði Rómaveldi, meðal annars vegna árása [[húnar|húna]] og [[germanir|germanskra þjóðflokka]] sem að lokum bundu endi á [[Vestrómverska keisaradæmið]] árið [[476]]. Annars einkenndist [[síðfornöld]] af útbreiðslu [[Kristni]], fyrst innan Rómaveldis og síðan út fyrir landamæri þess.
 
Við [[fall Rómaveldis]] hófust [[miðaldir]] í sögu Evrópu. Á þessum tíma náði [[Austrómverska keisaradæmið]] yfir [[Suðaustur-Evrópa|Suðaustur-Evrópu]] og hluta [[Litla-Asía|Litlu-Asíu]]. [[Frankar]] lögðu undir sig stóra hluta Evrópu og [[Frankaveldið]] náði hátindi sínum undir [[Karlamagnús]]i um 800. [[Engilsaxar]] lögðu [[England]] undir sig skömmu eftir brottför Rómverja þaðan á 5. öld. Vald [[páfi|páfans]] í Róm óx samhliða því að þessar germönsku þjóðir tóku upp kristni. Síðasta skeið [[ármiðaldir|ármiðalda]] stóð [[víkingaöld]] yfir þegar [[Norðurlöndin|norrænir menn]] réðust á ríkin sunnar í álfunni og lögðu undir sig hluta þeirra. ÁÍ [[hámiðaldir|hámiðöldum]]kjölfarið risu því nokkur hertogadæmi [[Normannar|Normanna]] í sunnanverðri Evrópu á [[hámiðaldir|hámiðöldum]]. [[Krossferðirnar]] hófust sem svar við uppgangi [[Seljúktyrkir|Seljúktyrkja]] í Litlu-Asíu og árásum þeirra á Austrómverska veldið. Krossferðirnar leiddu til þess að [[Feneyjar]] og [[Genúa]] á [[Ítalía|Îtalíu]] urðu öflug sjóveldi.
 
Innrás [[Mongólar|Mongóla]] í Evrópu hófst á 13. öld undir stjórn [[Djengis Kan]]. Þegar veldi Mongóla í Austur-Evrópu hnignaði reis [[Rússaveldi]] upp og lagði smátt og smátt undir sig stóran hluta [[Norður-Asía|Norður-Asíu]] næstu aldirnar. Árið [[1453]] féll Austrómverska keisaradæmið þegar [[Mehmet 2.]] Tyrkjasoldán lagði [[Konstantínópel]] undir sig. [[Tyrkjaveldi|Tyrkir]] lögðu næstu ár undir sig stóra hluta Suðaustur-Evrópu. [[Endurheimt Spánar]] frá múslimskum konungum stóð yfir og lauk þegar [[Ferdinand og Ísabella]] lögðu [[Granada]] undir sig árið [[1492]], sama ár og [[Kristófer Kólumbus]] kom til [[Ameríka|Ameríku]]. Á [[síðmiðaldir|síðmiðöldum]] hófst [[endurreisnin]] þegar listræn viðmið og heimspekirit klassískrar fornaldar urðu grundvöllur nýrrar evrópskrar menningar.