„El Salvador“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Xqbot (spjall | framlög)
m r2.7.3) (Vélmenni: Bæti við: pa:ਏਲ ਸਾਲਵਾਡੋਰ
Magnearut (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
 
{{Land |
nafn_á_frummáli = República de El Salvador |
Lína 35 ⟶ 36:
}}
'''El Salvador''' er land í [[Mið-Ameríka|Mið-Ameríku]] með landamæri að [[Gvatemala]] í norðvestri og [[Hondúras]] í norðaustri og strönd að [[Kyrrahaf]]i í suðri. Landið er það þéttbýlasta á [[meginland]]i [[Ameríka|Ameríku]].
 
== Borgarastríð ==
Borgarastríðið í El Salvador (1979-1992) voru átök á milli hers ríkisstjórnar El Salvador, sem studdur var af Bandaríkjunum, og uppreisnarmanna í bandalaginu Farabundo Martí National Liberation Front (FMLN). En það var bandalag fimm vinstrisinnaðra skæruliðahópa. Kúba og önnur kommúnistaríki studdu við uppreisnarmennina.
Veruleg spenna og ofbeldi höfðu verið til staðar áður en að borgarastríðið skall á og varði í 12 ár.
Borgarastríð El Salvador er önnur lengsta borgarastyrjöld í Suður-Ameríku, en sú lengsta var í Guatemala.
Átökunum lauk árið 1990. Ekki er vitað hve margir hurfu á meðan stríðinu stóð, en meira en 75,000 manns voru drepnir.
 
Árið 1979 tók Junta, byltingarsinnuuð ríkisstjórnin við völdum í El Salvador. Það er að segja, hún steypti af stóli þáverandi forseta El Salvador, General Carlos Humberto Romero. Bæði öfgasinnaðir hægri-og vinstrimenn voru á móti nýju ríkisstjórninni. Spenna óx og landið var á barmi uppreisnar.
Illa þjálfaðir hermenn Salvadoran Armed Forces tóku þátt í kúgun og morðum. Það eftirtektarverðasta var El Mozote fjöldamorðin í desember 1981. Á næstu 2 árum (1982-1983) voru um það bil 8,000 óbreyttir borgarar myrtir af herliði stjórnvalda.
 
Um 1985 var minna um morð af völdum herliðanna en við og við var manneskja drepin og skilin eftir fyrir alla að sjá með þeim tilgangi að halda þeim hræddum við hvað gæti gerst ef þau snérust gegn þeim.
“Death Squad” ríkisins hafði tekist að gereyða mörgum stéttarfélögum og stjórnmálasamtaka. Þeir sem lifðu af neyddust til að flýja landið eða bætast í lið við skæruliðahópana.
Í lok áratugsins hafði lífskjörum íbúanna dregist saman um 30% frá árinu 1983. Fæstir höfðu aðgang að hreinu vatni eða heilsugæslu. Atvinnuleysi varð um það bil 50% og kaupmáttur lækkaði um 54% frá árinu 1979 fyrir þá sem héldu vinnu.
 
Á þessum 12 árum var hömlulaus mannréttindabrot framin bæði af ríkisstjórninni og vinstrisinnuðum skæruliðahermönnum. Umboðið lýsti því yfir að þeir sem frömdu þessi mannréttindabrot yrðu fjarlægðir úr stjórnvalda-eða herstöðu.
Borgara styrjöldinni lauk árið 1992 og hapultepec Peace Accords varð einn af helstu stjórnmálaflokkunum.
 
{{Stubbur|landafræði}}