„Flugumýri“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Navaro (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
Navaro (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
[[Mynd:Flugumýri.JPG|thumb|350px|right|Flugumýri.]]
'''Flugumýri''' er bær og kirkjustaður í [[Blönduhlíð]] í [[Skagafjörður|Skagafirði]], við rætur [[Glóðafeykir|Glóðafeykis]], [[höfuðból]] að fornu og nýju. Bærinn er landnámsjörð [[Þórir dúfunef|Þóris dúfunefs]] og er sagðursamkvæmt því sem segir í [[Landnámabók]] kenndur við hryssuna Flugu, mikið góðhross sem Þórir átti.
 
== Saga ==
Á Flugumýri hefur jafnan verið stórbýli og þrþar hafa ýmsir höfðingjar búið. Á [[Sturlungaöld]] var Flugumýri eitt af höfuðbólum [[Ásbirningar|Ásbirninga]] og þar bjó [[Kolbeinn ungi Arnórsson]] frá [[1233]] til dauðadags [[1245]]. Ekkja hans gaf biskupsstólnum á Hólum jörðina en [[Gissur Þorvaldsson]] keypti hana af stólnum, settist þar að vorið 1253 og byggði þar upp stóran bæ. Hann naut hans þó ekki lengi því að [[22. október]] um haustið, eftir brúðkaupsveislu Halls sonar Gissurar og [[Ingibjörg Sturludóttir|Ingibjargar Sturludóttur]], komu óvinir Gissurar að Flugumýri og reyndu að brenna hann inni. [[Flugumýrarbrenna]] er vafalaust þekktasti atburðurinn í sögu Flugumýrar.
 
Árið 1360 eignaðist [[Hólastóll]] jörðina aftur þegar [[Jón skalli Eiríksson]] biskup keypti hana og var hún í eigu stólsins upp frá því, allt þar til hann var lagður niður um aldamótin 1800 og stóljarðir seldar. Á fyrri öldum voru [[prestastefna|prestastefnur]] í [[Hólabiskupsdæmi]] oftast haldnar á Flugumýri.
 
''Virkishóll'' er fyrir ofan bæinn á Flugumýri, upp við Glóðafeyki, og eru þar [[fornminjar]] sem kunna að vera rústir af virki, líklega frá tíma Sturlunga. Þær eru friðlýstar. Inn með fjallinu gengur dalur sem heitir Flugumýrardalur að sunnan, en Hvammsdalur að vestan. Áin sem um hann rennur heitir nú Hvammsá en hét áður Glóðafeykisá. Þverdalur sem heitir Ranghali skerst úr dalnum til norðausturs og er um hann gömul gönguleið yfir í [[Hjaltadalur|Hjaltadal]].
 
Kirkja hefur verið á Flugumýri frá fornu fari og er hennar fyrst getið í Sturlungu, þegar sagt er frá Flugumýrarbrennu, en þá var Gissur Þorvaldsson studdur í kirkjuna og hjúkrað þar eftir að hann kom upp úr sýrukerinu. Hallur sonur hans var líka borinn þangað með banvæn sár og dó hann í kirkjunni. Kirkjan á Flugmýri var helguð Pétri postula. Núverandi kirkja var reist [[1929]]-[[1930]]. Henni er þjónað frá [[Miklibær í Blönduhlíð|Miklabæ]].
 
Bærinn var læknissetur á fyrri hluta 19. aldar, þegar [[Ari Arason]] fjórðungslæknir bjó þar. [[Kvennaskóli Skagfirðinga]] var á Flugumýri [[1880]]-[[1882]] en þá var hann lagður niður.
 
Nú er stórt hrossabú á Flugumýri og þar er einnig rekin ferðaþjónusta.
 
== Staðhættir ==
''Virkishóll'' er fyrir ofan bæinn á Flugumýri, upp við Glóðafeyki, og eru þar [[fornminjar]] sem kunna að vera rústir af virki, líklega frá tíma Sturlunga. Þær eru friðlýstar. Inn með fjallinu gengur dalur sem heitir Flugumýrardalur að sunnan, en Hvammsdalur að vestan. Áin sem um hann rennur heitir nú Hvammsá en hét áður Glóðafeykisá. Þverdalur sem heitir Ranghali skerst úr dalnum til norðausturs og er um hann gömul gönguleið yfir í [[Hjaltadalur|Hjaltadal]].
 
== Flugumýrarkirkja ==
Kirkja hefur verið á Flugumýri frá fornu fari og er hennar fyrst getið í Sturlungu, þegar sagt er frá Flugumýrarbrennu, en þá var Gissur Þorvaldsson studdur í kirkjuna og hjúkrað þar eftir að hann kom upp úr sýrukerinu. Hallur sonur hans var líka borinn þangað með banvæn sár og dó hann í kirkjunni. Kirkjan á Flugmýri var helguð Pétri postula. Núverandi kirkja var reist [[1929]]-[[1930]]. Henni er þjónað frá [[Miklibær í Blönduhlíð|Miklabæ]].
 
Núverandi kirkja var reist [[1929]]-[[1930]]. Henni er þjónað frá [[Miklibær í Blönduhlíð|Miklabæ]].
 
== Heimildir ==