„Geisli (rúmfræði)“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
tók út breytingar, skemdarverk |
||
Lína 1:
[[Mynd:Kreis.png|frame|Hér er '''M''' miðpunktur [[Hringur (rúmfræði)|hringsins]], <font color="#d71101">r</font> geisli hans og <font color="#3838c4">d</font> [[þvermál]]ið, og svarta línan [[ummál]] hans.]]
'''Geisli''' eða '''radíus''' (áður fyrr nefndur: '''spölur''' eða '''hringspeli''', sjá [[Listi yfir samheiti í stærðfræði|samheiti innan stærðfræðinnar]]) [[Hringur (rúmfræði)|hrings]] eða [[kúla|kúlu]] er í [[Evklíðsk rúmfræði|evklíðskri rúmfræði]] fjarlægðin frá [[miðpunktur|miðpunktinum]] að [[hringferill|hringferlinum]] og er þar með helmingur [[þvermál]]sins. Venja er að nota [[breyta|breytuna]] <math>r</math> þegar talað er um geisla, það gildir að:
== Formúlur ==
[[Formúla|Formúlur]] forma tengdar geisla þeirra, hér er <math>r</math> = geisli, <math>U</math> = [[ummál]], <math>F</math> = [[flatarmál]] og <math>R</math> = [[rúmmál]].
=== Hringur ===
;Geisli:<math>r = \frac{U}{2\pi}</math>
;Ummál:<math>U = 2r \pi</math>
;Flatarmál:<math>F = \pi r^2</math>
<!--
(þar sem hringur er [[vídd|tvívíddur]] [[flötur]] er rúmmál hans [[0]])
-->
=== Kúla ===
;Rúmmál:<math>R = \frac{4\pi r^3} {3}</math>
;Flatarmál:<math>F=4 \pi r^2</math>.
[[Flokkur:Stærðfræði]]
[[Flokkur:Rúmfræði]]
[[af:Radius]]
[[ar:نصف قطر]]
[[ast:Radiu (xeometría)]]
[[az:Radius]]
[[be:Радыус]]
[[be-x-old:Радыюс]]
[[bg:Радиус]]
[[br:Skin (geometriezh)]]
[[bs:Poluprečnik]]
[[ca:Radi (geometria)]]
[[ckb:نیوەتیرە]]
[[cs:Poloměr]]
[[cv:Радиус]]
[[da:Radius]]
[[de:Radius]]
[[el:Ακτίνα (γεωμετρία)]]
[[en:Radius]]
[[eo:Radiuso]]
[[es:Radio (geometría)]]
[[et:Raadius]]
[[eu:Erradio (geometria)]]
[[fa:شعاع]]
[[fi:Säde]]
[[fr:Rayon (géométrie)]]
[[gd:Reidius]]
[[gl:Raio (xeometría)]]
[[he:רדיוס]]
[[hi:त्रिज्या]]
[[hy:Շառավիղ]]
[[ia:Radio (geometria)]]
[[id:Radius]]
[[it:Raggio (geometria)]]
[[ja:半径]]
[[ka:რადიუსი]]
[[km:កាំ]]
[[ko:반지름]]
[[lb:Radius]]
[[lt:Apskritimo spindulys]]
[[lv:Rādiuss]]
[[mk:Радиус]]
[[mn:Радиус]]
[[mr:त्रिज्या]]
[[ms:Jejari]]
[[ne:अर्धव्यास]]
[[nl:Straal (wiskunde)]]
[[nn:Radius]]
[[no:Radius]]
[[oc:Rai (geometria)]]
[[pl:Promień (geometria)]]
[[pt:Raio]]
[[qu:Illwa]]
[[ro:Rază]]
[[ru:Радиус]]
[[sco:Radius]]
[[simple:Radius]]
[[sk:Polomer (kružnica)]]
[[sl:Polmer]]
[[sn:Nhara]]
[[sr:Полупречник]]
[[sv:Radie]]
[[sw:Nusukipenyo]]
[[szl:Průmjyń]]
[[ta:ஆரம்]]
[[th:รัศมี]]
[[tr:Yarıçap]]
[[uk:Радіус]]
[[ur:رداس]]
[[vi:Bán kính]]
[[zh:半径]]
[[zh-min-nan:Poàⁿ-kèng]]
| |||