„Amalíuborg“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Cessator (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 11:
Þegar [[Kristjánsborgarhöll]] brann [[26. febrúar]] [[1794]] keypti konungsfjölskyldan hallirnar fjórar og gerði að bústað sínum.
 
Samkvæmt teikningum [[Nicolai Eigtved|Eigtveds]] af [[Fredrikstad]] og [[Amalíuborg|Amalíuborgar]] höllunum voru hallirnar fjórar, sem umkringdu torgið, byggðar sem höfðingjasetur fyrir fjölskyldur af heldri ættum. Allar hallirnar eru eins að utan en mjög ólíkar að innan. Svæðið sem átti að byggja hverja höll á var gefið völdum aðalsmönnum til að byggja á. Seinna meir voru þeir undanþegnir sköttum og skyldum. Eina skilyrðið var að hallirnar ættu að fylgja tilteknum byggingarstíl [[Fredrikstad]] og ættu að vera byggðar innan ákveðinna tímamarka.
 
Byrjað var að reisa hallirnar á vestur hliðinni árið [[1750]]. Þegar Eigtved dó árið [[1754]] var búið að byggja báðar vestur hallirnar. Vinnan á hinum höllunum var haldið áfram af samstarfsmanni [[Nicolai Eigtved|Eigtveds]], Lauritz de Thurah, samkvæmt áætlunum [[Nicolai Eigtved|Eigtveds]]. Hallirnar voru fullgerðar árið [[1760]].
 
Hallirnar fjórar eru:
* Höll Kristjáns VII, upprunalega Höll [[Adam Gottlob Moltke|Moltkes]], byggð fyrir Adam Gottlob Moltke hirðmarskálk.
* Höll Kristjáns VIII, upprunalega Höll [[Christian Frederik Levetzau|Levetzaus]], byggð fyrir [[Christian Frederik Levertzau]] ráðherra.
* Höll Friðriks VIII, upprunalega þekkt sem Höll Brockdorffs, byggð fyrir [[Joachim Brockdorff]] greifa.
* Höll Kristjáns IX, upprunalega þekkt sem Höll Schacks, byggð fyrir [[Severin Løvenskjold]] ráðherra en vegna fjárhagsörðugleika tók [[Anne Sophie Schack]] greifynja við verkefninu [[1754]].
Lína 25:
[[Mynd:Amalienborg - Christian VIIIs Palæ.jpg |thumb|right|170px|Höll Kristjáns VIII]]
=== Höll Kristjáns VII ===
Höll Kristjáns VII var upprunalega byggð fyrir [[Adam Gottlob Moltke]]. Þetta er suðvestur höllin og hefur hún verið notuð síðan [[1885]] til að hýsa og skemmta þekktum gestum sem og fyrir hátíðarhöld. Höll Moltkes var reist á árunum [[1750]]-[[1754]] af bestu iðnaðarmönnum og listamönnum þeirra tíma undir eftirlits Eigtved. Þetta var dýrasta höllin af öllum fjórum höllunum á byggingartíma hennar og hafði stórfenglegustu húsgögnin. Samkomusalurinn (Riddersalen) var með útskurði eftir [[Louis August le Clerc]], málverk eftir [[François Boucher]] og skreytingar eftir [[Giovanni Battista Fossati]] og eru þekktar víða sem fínustu dönsku Rococo innréttingar.
 
=== Höll Kristjáns VIII ===
Höll Kristjáns VIII er einnig þekkt sem höll [[Levetzau]] og var upprunalega byggð fyrir [[Christian Frederik Levetzau|Christian Frederik Levetzau]], sem sat í ráðgjafarnefnd konungs, árin [[1750]]-[[1760]]. Þetta er norðvestur höllin og var heimili Friðriks Danaprins til ársins [[2011]].
Eftir að [[Nicolai Eigtved|Eigtveds]] dó árið [[1754]], fór umsjón með byggingu hallarinnar yfir í hendur Lauritz de Thurah sem var konunglegur arkitekt og sá hann um að verkið væri framkvæmt eftir áætlunum [[Nicolai Eigtved|Eigtveds]].
[[mynd:Frederik VIII's Palæ.jpg|thumb|170px|left|Höll Friðriks VIII]]
[[mynd:Christian IX's Palæ.jpg|thumb|170px|right|Höll Kristjáns IX]]
=== Höll Friðriks VIII ===
Höll Friðriks VIII er einnig þekkt sem höll [[Brockdorffs]]. Þetta er norðaustur höllin og var heimili Ingrid Danadrottningu þangað til hún lést árið [[2000]]. Höllin hefur nýlega verið uppgerð og er heimili Friðriks krónprins og Mary krónprinsessu.
Höllin var upprunalega byggð fyrir [[Joachim Brockdorff]] um [[1750]]. Brockdorff dó árið [[1763]] og eignaðist Adam Gottlob Moltke yfirþjónn þá höllina. [[Adam Gottlob Moltke|Moltke]] seldi hana tveimur árum seinna til [[Friðriks V]].
 
=== Höll Kristjáns IX ===
Lína 45:
 
Hver vörður er á tveggja tíma vakt. Þar standa verðirnir til skiptis fyrir framan mjög áberandi varðarhús og svo ganga þeir fram og til baka fyrir framan höllina. Eftir þessar tvær klukkustundir er skipting varða.
[[Mynd:Denmark. Capital Region. Copenhagen 280.JPG|thumb|left|Denmark. Capital Region. Copenhagen 280Amalíugarður]]
Í varðarhúsinu er alltaf geymd rauð kápa. Hún er notuð þegar veðrið er kalt eða það er rigning. Þegar skipting varða á sér stað fer yfirmaður yfir öll varðarhúsin og kíkir á bak við kápurnar. Það er gömul hefð en fyrir mörgum árum áttu verðirnir til að fela kærustur sínar á bak við kápurnar á meðan á vakt stóð. Þetta er mjög líklegast ekki að gerast í dag en samt sem áður er þetta skylda yfirmannana enn þá.
 
Lína 51:
 
== Amalíugarður ==
[[Amalíugarður]] ([[danska]]: [[Amaliehaven]]) er lítill garður staðsettur á milli [[Amalíuborg|Amalíuborgar]] og gosbrunnsins í [[Frederiksstaden|Frederiksstaden-hverfinu]] í miðbæ Kaupmannahafnar. Garðurinn er nokkuð nýlegur þar sem hann var opnaður [[1983]] en hann var gjöf frá A.P. Møller og Chastine McKinney Møller stofnuninni.
 
== Heimildir ==