„Sveppir“: Munur á milli breytinga

'''Sveppir''' ([[fræðiheiti]]: ''fungi'', [[eintala]]: ''fungus'') eru um margt sérstæðar [[lífvera|lífverur]] og því flokkaðir í sitt eigið ríki, svepparíkið. Lengi vel voru þeir samt flokkaðir með [[jurt|plöntum]] enda við fyrstu sýn líkari þeim en dýrum. Grundvallarmunur er þó á sveppum og plöntum: Plönturþar sem plöntur eru [[frumbjarga]] og með [[blaðgræna|blaðgrænu]] til [[Ljóstillífun|ljóstillífunar]] en sveppir geta ekki. ljóstillífað og myndað sína eigin [[Næring|næringu]] sjalfir, heldur eru rotverur og nærast á lífveruleifum svo sem dauðum plöntuhlutum og dýraleifum. Þeir passa heldur ekki í hóp með dýrum vegna þess að þeir draga í sig næringu í stað þess að melta hana og þeir hafa [[frumuveggur|frumuvegg]].

Tiltölulega stutt er síðan sveppir voru færðir úr plönturíkinu og í sitt eigið ríki. Sveppir geta tekið yfir mjög stór svæði; það sem étið er af sveppnum, hatturinn (aldinið), eru einungis kynfæri sveppþráðakerfis sem er ofan í jörðinni, stundum á margra [[hektari|hektara]] svæði. Sveppir eru margir [[fjölfrumungar|fjölfruma]] og vaxa þræðirnir í endann, en [[ger]] er ágætt dæmi um [[einfrumungar|einfruma]] svepp. Sumir[[Flétta|Flettur]] sveppirteljast lifatil ísveppa samlífien meðþær bakteríumeru olikar öðrum sveppum að þvi leiti að þær eru sambýli svepps og þörungum[[Þörungar|þörunga]] (sjáeða [[flétturBaktería|bakteria]]), aðrirsem jafnframt gerir þær frumbjarga. Sumir sveppir tengjast einnig rótarendum plantna og mynda með þeim [[svepprót]].

Á [[Ísland]]i eru til um 550 [[Tegund (líffræði)|tegundir]] kólfsveppa sem geta orðið það stórir að vel má sjá þá með berum augum. Suma þeirra má borða en aðrir eru eitraðir. Þegar sveppir eru tíndir verður alltaf að ganga vel úr skugga um að um óeitraðar sveppategundir sé að ræða, að þeir séu bragðgóðir og óskemmdir. Í heiminum öllum eru um 1.000 sveppategundir ætar en það er aðeins lítill hluti þeirra 30.000 tegunda [[Kólfsveppir|kólfsveppa]] og 33.000 tegunda [[Asksveppir|asksveppa]] sem þekktar eru. Alls eru þekktar nálægt 80.000 tegundir sveppa í heiminum en talið er líklegt að tegundir sveppa séu um 1.5 milljónir talsins.