„Jón Óskar“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Navaro (spjall | framlög)
m Navaro færði Jón óskar á Jón Óskar
Navaro (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 1:
'''Jón Óskar (Ásmundsson)''' ([[18. júlí]] [[1921]][[20. október]] [[1998]]) var [[skáld]] og [[rithöfundur]], einn af frumkvöðlum [[módernismi|módernisma]] í íslenskri ljóðagerð[[ljóð]]agerð og í hópi atómskáldanna[[atómskáld]]anna svonefndu.
Jón Óskar
 
== Ævi og störf ==
Jón Óskar (Ásmundsson) (18. júlí 1921 – 20. október 1998) var skáld og rithöfundur, einn af frumkvöðlum módernisma í íslenskri ljóðagerð og í hópi atómskáldanna svonefndu.
Jón Óskar var fæddur og uppalinn á Akranesi. Hann lauk gagnfræðaprófi frá Menntaskólanum i Reykjavík 1940 og stundaði nám í píanóleik við Tónlistarskóla Reykjavíkur í nokkur ár. Auk þess lærði hann frönsku á námskeiðum Alliance française í Reykjavík og París og ítölsku á námskeiðum og í einkatímum í Róm, Perugia og Genúa.
 
Rithöfundarferill Jóns Óskars hófst árið 1941. Hann stundaði einnig önnur störf, var píanóleikari í ýmsum danshljómsveitum á árinum 1946-1956 og ræðuritari á Alþingi 1953-1958. Frá 1958 voru ritstörfin hans aðalstarf. Á árunum 1955-1968 var Jón einn af ritstjórum bókmenntatímaritsins Birtings.
Ævi og störf
 
Jón Óskar var fæddur og uppalinn á Akranesi. Hann lauk gagnfræðaprófi frá Menntaskólanum i Reykjavík 1940 og stundaði nám í píanóleik við Tónlistarskóla Reykjavíkur í nokkur ár. Auk þess lærði hann frönsku á námskeiðum Alliance française í Reykjavík og París og ítölsku á námskeiðum og í einkatímum í Róm, Perugia og Genúa.
Rithöfundarferill Jóns Óskars hófst árið 1941. Hann stundaði einnig önnur störf, var píanóleikari í ýmsum danshljómsveitum á árinum 1946-1956 og ræðuritari á Alþingi 1953-1958. Frá 1958 voru ritstörfin hans aðalstarf. Á árunum 1955-1968 var Jón einn af ritstjórum bókmenntatímaritsins Birtings.
Fyrsta bók Jóns Óskars kom út 1952. Hann samdi einkum smásögur og ljóð, en einnig eina skáldsögu, ferðahugleiðingar og rit sagnfræðilegs eðlis. Á árunum 1969 – 1979 komu út í 6 bindum æviminningar hans um líf skálda og listamanna í Reykjavík á árunum 1940-1960. Jón var einnig afkastamikill þýðandi úr ítölsku og frönsku og þýddi m.a. ljóð eftir Baudelaire, Verlaine og Rimbaud auk verka í óbundnu máli eftir Albert Camus, Carlo Levi, Ignazio Silone, Simone de Beauvoir o.fl.
Kona Jóns Óskars var myndlistarkonan Kristín Jónsdóttir frá Munkaþverá.
 
== Helstu verk ==
 
Smásögur
 
Mitt andlit og þitt, 1952
Sögur, 1973
 
Skáldsögur
 
Leikir í fjörunni, 1968
 
Ljóð
 
Skrifað í vindinn, 1953
Nóttin á herðum okkar, 1958 (Kom út í franskri þýðingu Régis Boyer sem La nuit sur nos épaules 1966).
Söngur í næsta húsi, 1966
Þú sem hlustar, 1971
Næturferð, 1982
Steinn sem syngur (ljóðaflokkur útg. í Frakklandi á íslensku, frönsku og sænsku, frummyndir eftir Maj-Siri Österling), 1993
Hvar eru strætisvagnarnir? 1995
 
Endurminningar
 
Fundnir snillingar, 1969
Hernámsáraskáld, 1970
Gangstéttir í rigningu, 1971
Kynslóð kalda stríðsins, 1975
Borg drauma minna, 1977
Týndir snillingar, 1979
 
'''Smásögur'''
Ferðasögur
* Mitt andlit og þitt, 1952
* Sögur, 1973
 
'''Skáldsögur'''
Páfinn situr enn í Róm, 1964
* Leikir í fjörunni, 1968
Undarlegt ferðalag, 1994
 
'''Ljóð'''
Ritgerðir og greinar
* Skrifað í vindinn, 1953
* Nóttin á herðum okkar, 1958 (Kom út í franskri þýðingu Régis Boyer sem La nuit sur nos épaules 1966).
* Söngur í næsta húsi, 1966
* Þú sem hlustar, 1971
* Næturferð, 1982
* Steinn sem syngur (ljóðaflokkur útg. í Frakklandi á íslensku, frönsku og sænsku, frummyndir eftir Maj-Siri Österling), 1993
* Hvar eru strætisvagnarnir? 1995
 
'''Endurminningar'''
Vitni fyrir manninn, 1978
* Fundnir snillingar, 1969
* Hernámsáraskáld, 1970
* Gangstéttir í rigningu, 1971
* Kynslóð kalda stríðsins, 1975
* Borg drauma minna, 1977
* Týndir snillingar, 1979
 
'''Ferðasögur'''
Sagnfræðileg rit
* Páfinn situr enn í Róm, 1964
* Undarlegt ferðalag, 1994
 
'''Ritgerðir og greinar'''
Sölvi Helgason (listamaður á hrakningi), 1984
Konur* Vitni fyrir réttimanninn, 19871978
Frakklandssaga eftir Sölva Helgason (textinn unninn upp úr handriti af Jóni Óskari sem einnig skrifaði formála og skýringar), 1998
 
'''Sagnfræðileg rit'''
Ljóðaþýðingar
* Sölvi Helgason (listamaður á hrakningi), 1984
* Konur fyrir rétti, 1987
* Frakklandssaga eftir Sölva Helgason (textinn unninn upp úr handriti af Jóni Óskari sem einnig skrifaði formála og skýringar), 1998
 
'''Ljóðaþýðingar'''
* Ljóðaþýðingar úr frönsku (ásamt ritgerð), 1963
* Ljóðastund á Signubökkum (ásamt ritgerð), 1988
* Undir Parísarhimni (ásamt ritgerð), 1991
 
'''Þýðingar í óbundnu máli'''
* Plágan eftir Albert Camus, 1952
* Kristur nam staðar í Eboli eftir Carlo Levi, 1959
* Allir synir mínir eftir Arthur Miller, LR 1959, ópr.
* Leyndarmál Lúkasar eftir Ignazio Silone, 1961
* Nashyrningurinn eftir Eugène Ionesco, 1961
* Upp á líf og dauða eftir Paul-Emile Victor, 1962
* Yves frændi Íslandssjómaður eftir Jacques Dubois, 1981
* Allir menn eru dauðlegir eftir Simone de Beauvoir, 1982
* Litla Skotta eftir George Sand, 1983
* Grímuleikur eftir Caragiale, Leiklistarskóli Íslands, 1989, ópr.
 
[[Flokkur:Íslensk skáld]]
Plágan eftir Albert Camus, 1952
[[Flokkur:Íslenskir rithöfundar]]
Kristur nam staðar í Eboli eftir Carlo Levi, 1959
{{fd|1921|1998}}
Allir synir mínir eftir Arthur Miller, LR 1959, ópr.
Leyndarmál Lúkasar eftir Ignazio Silone, 1961
Nashyrningurinn eftir Eugène Ionesco, 1961
Upp á líf og dauða eftir Paul-Emile Victor, 1962
Yves frændi Íslandssjómaður eftir Jacques Dubois, 1981
Allir menn eru dauðlegir eftir Simone de Beauvoir, 1982
Litla Skotta eftir George Sand, 1983
Grímuleikur eftir Caragiale, Leiklistarskóli Íslands, 1989, ópr.