Útgáfa síðunnar 29. desember 2011 kl. 07:01 breyta Luckas-bot (spjall \| framlög) 47.256 breytingar m r2.7.1) (Vélmenni: Bæti við: ka:ბუკმოლი ← Eldri breyting		Útgáfa síðunnar 29. desember 2011 kl. 13:50 breyta taka aftur þessa breytingu Eivindgh (spjall \| framlög) 12 breytingar Ekkert breytingarágrip Nýrri breyting →
Lína 1: '''Bókmál''', bókstaflega "bók tungumál", er einn af tveimur [[norska\|norsku]] opinberum ritunarformum. Eins og annar staðall norska, [[nýnorska]], það er í raun skrifað tungumál, eins og flestir Norðmenn tala mállýskur sem í ýmsum gráðum frábrugðin skrifaðs máls. Bokmål er nálægt og að hluta til dregið af [[Danska]] tungumál á 19. öld. Af þeim tveimur norska mynd, bókmál er elsta og mest notaðar througout landinu er áætlað að hlutfall 85-90% íbúa í [[Noregur]]. Undantekningin er Vestur Noregi, var meirihluti hátölurum samt notað nýnorska. Bokmål er staðall oftast kennt að erlenda nemendur í norsku. A fleiri íhaldssama orthographic staðall, almennt þekktur sem Riksmål, er ekki opinbert tungumál mynd, en mikið notuð af dagblöðum og höfunda. '''Bókmál''' (norska: ''bokmål'') er annað af tveimur opinberum ritunarformum [[norska\|norsku]]. [[Nýnorska]] (norska: ''nynorsk'') kallast hitt formið. Bókmál er notað af um 85-90% af Norðmönnum og er útbreitt um allan Noreg. === Saga === Bókmál byggir aðallega á skrifaðri [[danska\|dönsku]]. Bókmál og þær mállýskur sem líkjast því hafa orðið fyrir miklum áhrifum af dönsku og þar með af [[lágþýska\|lágþýsku]] og hafa fjarlægst mjög [[vesturnorræna]]n uppruna. Fyrsta tungumál Réttritun var formlega samþykkt árið 1907 undir nafninu Riksmål eftir að hafa verið í þróun frá árinu 1879. Það var aðlögun skrifað dönsku, sem var almennt notuð síðan síðasta stéttarfélags við Danmörku, að Dano-norska talað um norska þéttbýli og vitsmunalegum Elite, sérstaklega í höfuðborginni. Þegar stór íhaldssamt dagblað Aftenposten samþykkti 1907 Réttritun árið 1923, danska skrifa var nánast úr notkun í Noregi. Danska var eina opinbera ritmálið í Noregi fram til 1890 þegar [[Stortinget]] ([[Alþingi]] norðmanna) ákvað að gera bæði nýnorsku (sem þá var kallað ''landsmål'') og bókmál (sem þá var kallað ''riksmål'') að opinberum málformum. Nafnið bókmál var formlega samþykkt árið 1929 ásamt nýjum og róttækum tungumál umbætur, með það að markmiði að sameina tvö tungumál eyðublöð í''Samnorsk'', einhvern tíma í framtíðinni. Þetta umbætur var hins vegar mætt með sterka andstöðu upphaflega af vitsmunalegum Elite, sem haldið eldri othography og nafn Riksmål. Eftir seinni heimsstyrjöldina baráttunni gegn Samnorsk jókst og varð meira af vinsæll hreyfingu, meira eða minna fordæmalaus í Noregi til þess dags. Síðar tungumál umbætur hafa baka margar róttækar eyðublöð í bókmál, þannig að núverandi Réttritun er nálægt því sem er advocated við stuðningsmenn Riksmål. Sameiningu tungumálið aðferð var stöðvuð af 1960-tengsl, en ekki opinberlega yfirgefin fyrr en 2002. Frá því að vera eina tungumálið kennd í skólum í lok 19. aldar, Riksmål / bókmál upplifað hratt í átt að seinni heimsstyrjöldinni, þegar nýnorska stækkað mest sýslur Noregs, samtals meira en einn þriðja af aðal nemenda voru kennd á þessu tungumáli formi. Eftir stríðið var borðið sneri sér við, og bókmál endurheimti mikið af vettvangi fyrr en 1975. Eftir minni háttar samdrætti til 1990, bókmál hafa síðan hægum en stöðugri aukningu og er nú (2011) er tungumál sem 87% af grunn nemenda skólans. Occitan er nú einungis svæðisbundin tungumál fyrir fjórum Vestur sýslum í Noregi. === Tungumál dæmi === Fram að 1907 var riksmål nánast nákvæmlega eins skrifað og danska. Frá því hefur bókmálið aðlagast á margan hátt talaðri norsku, sérlega mállýskunum í [[Ósló]] og annars staðar í Austur-Noregi. Meðal annars hefur verið skipt á mjúku [[samhljóð]]unum b, d, g í dönsku (æble, had, bog) yfir í hörðu samhljóðin p, t, k í bókmáli (eple, hat, bok). Önnur breyting er að bókstafurinn "c" hefur horfið úr bókmáli og í stað þess notað "s" (sem dæmi er á dönsku ''central'' á bókmáli ''sentral''). Einnig eru öll orð af latneskum uppruna sem enda á ''-tion'' í öðrum málum rituð með ''-sjon'' á bókmáli (sem dæmi má nefna ''station'' sem er ''stasjon''). Reyndar er bókmál afar opið fyrir ýmsum stafsetningarútgáfum eins og sést á því að það er jafn rétt að stafa ''melk'' eða ''mjølk''; ''vann'' eða ''vatn'';

„Bókmál“: Munur á milli breytinga