„Stigbreyting“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
MerlIwBot (spjall | framlög)
m robot Fjarlægi: it:Gradi dell'aggettivo e la comparazione (deleted)
Lína 1:
'''Stigbreyting''' er hugtak í [[málfræði]]. Sum orð, nánast eingöngu [[lýsingarorð]] og [[atviksorð]], stigbreytast og geta þá komið fyrir í [[frumstig]]i, [[miðstig]]i og [[efsta stig]]i. Stigbreytingu skal ekki rugla saman við [[fallbeyging]]u. Strikið [[tilstrik]] ([[n-strik]], strik sem er jafnbreytt bókstafinum ''[[n]]'') er notað við upptalningu beygingarmynda.<ref name="sagnb">[http://fraedi.is/xn--mlfri-xqa2b6e/leidbein.pdf Íslenskt mál og almenn málfræði]Þetta strik [–, tilstrik] er einnig notað til að aðgreina beygingarmyndar í upptalningu</ref>
 
illur== Stigbreyting lýsingarorða ==
Flest [[lýsingarorð]] stigbreytast, en orðmyndir geta myndast eftir '''[[frumstig]]i''', '''[[miðstig]]i''' og '''[[efsta stig]]i'''. Stigbreytingin sjálf nefnist '''[[regluleg stigbreyting|regluleg]]''' er ef stigin eru mynduð af sama [[Stofn (málfræði)|stofni]], dæmi um það er orðið ''[[wikt:is:ríkur#Íslenska|ríkur]]'' sem stibreytist ''rík''ur – ''rík''ari – ''rík''astur<ref name="sagnb"/> þar sem stofninn er ''rík-''. Miðstigið myndast af því að bæta við stofninn ''-ar-'' eða ''-r-'' og þar fyrir aftan endingum [[Veik beyging lýsingarorða|veikrar beygingar lýsingarorða]]. Á efsta stigi eru tilsvarandi viðskeyti ''-ast-'' eða ''-st-'' og þar fyrir aftan koma annaðhvort endingar [[Sterk beyging lýsingarorða|sterkrar]] eða [[Veik beyging lýsingarorða|veikrar beygingar lýsingarorða]]. Stundum verða [[hljóðavíxl]] í stofni lýsingarorða sem stigbreytast reglulega en dæmi um það er lýsingarorðið ''[[wikt:is:stór#Íslenska|stór]]'' (stigbreyting ''stór'' - ''stær''ri - ''stær''stur)<ref name="sagnb"/> og lýsingarorðið ''[[wikt:is:djúpur#Íslenska|djúpur]]'' (stigbreyting ''djúp''ur – ''dýp''ri – ''dýp''stur'').<ref name="sagnb"/>