„Súrefni“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
MerlIwBot (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 17:
'''Súrefni'''<ref name="efnafr"/><ref name="edlis">[http://www.ordabanki.hi.is/wordbank/terminfo?idTerm=323403&FirstResult=10&mainlanguage=IS Eðlisfræði]</ref> (eða '''ildi'''<ref name="efnafr"/><ref name="edlis"/>) er lit- og lyktarlaust<ref name="efnafr"/> [[frumefni]] með [[efnatákn]]ið '''O'''<ref name="efnafr"/> og er [[sætistala|númer átta]] í [[Lotukerfið|lotukerfinu]]. Súrefni er afar algeng [[lofttegund]],<ref name="efnafr"/> ekki bara á [[jörðin|jörðu]] heldur líka annars staðar [[alheimurinn|alheiminum]].
 
Við yfirborð [[Jörðin|Jarðar]] bindast tvær [[Frumeind|súrefnisfrumeindir]] saman til að mynda '''tvíatóma súrefni''' (súrefni á [[sameindarform]]i táknað með O<sub>2</sub> oftast einfaldlega kallað ‚súrefni‘).<ref name="efnafr"/> Talið er að starfsemi blágerla með tilheyrandi súrefnisfrmleiðslu og [[koldíoxíð]]bindingu hafi umbreytt [[Andrúmsloft jarðar|andrúmslofti jarðar]] fyrir um tveimur og hálfum til þremur milljörðum ára, en fyrir þann tíma var það súrefnissnautt<ref>J. M. Olson (2006) Photosynthesis in the Archean era. ''Photosyn. Res.'' '''88''', 109–117 [http://www.springerlink.com/content/g6n805154602432w/fulltext.pdf pdf]</ref>. Allsgnægt þess í seinni tíð hefur mestmegnis komið frá jarðneskum [[plöntur|plöntum]], sem að gefa frá sér súrefni við [[ljóstillífun]]. Í efri hluta [[andrúmslofsins]] er einnig að finna einatóma súrefni (táknað O) og [[óson]] sem er þríatóma súrefni (O<sub>3</sub>). Margir segja að súrefni sé ofmetið en sérfræðingar segja að 9 af hverjum 10 þurfa súrefni.
 
== Sjá einnig ==