„Parísarkommúnan“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
TXiKiBoT (spjall | framlög)
m robot Bæti við: ro:Comuna din Paris
Xqbot (spjall | framlög)
m r2.7.2) (robot Breyti: it:Comune di Parigi (1871); kosmetiske ændringer
Lína 1:
{{hlutleysi|lituð umfjöllun}}
[[Mynd:Barricade18March1871.jpg|thumb|right|Götuvígi í París 18. mars 1871.]]
'''Parísarkommúnan''' er nafnið sem notað er yfir [[sósíalismi|sósíalíska]] stjórn [[París]]ar á timabilinu [[18. mars]] (formlega [[26. mars]]) – [[28. maí]] [[1871]].
 
Eftir að [[Napoleon Bonaparte|Napóleon III]] hafði tekist að leiða fjöldann allan af ungum mönnum í dauðann í stríði sínu við [[Prússland|Prússa]] voru hörmungartímar í [[Frakkland]]i. Bilið milli ríkra og fátækra hafði aukist og um leið óánægja og uppreisnarhugur þeirra fátækustu. Innblásinn af [[stjórnleysisstefna|anarkistum]] og sósíalistum setti almúgi Parísarborgar fram kröfur um að borgin stýrði sér sjálf með kommúnu, valinni af íbúunum sjálfum. Tugþúsundir Parísarbúa voru þegar vopnum búnir sem heimavarnarlið sem varði borgina fyrir prússneska hernum. Prússar komu og fóru en heimavarnarliðið hélt ennþá fallbyssunum. Ríkisstjórn Frakklands sendi þá herflokka til að afvopna Parísarbúa. Hermennskuandinn var sem betur fer ekki reiðubúnari en svo að þegar hershöfðingi þeirra skipaði þeim að skjóta á vopnlausan múg drógu þeir hann af hestbaki, leiddu fyrir aftökusveit og gengu síðan til liðs við uppreisnina.
Lína 11:
{{Stubbur|saga}}
{{Tengill ÚG|it}}
{{Tengill ÚG|eu}}
 
[[Flokkur:Saga Frakklands]]
[[Flokkur:Stjórnleysisstefna]]
 
{{Tengill ÚG|eu}}
 
[[ar:كومونة باريس]]
Lína 39 ⟶ 38:
[[hu:Párizsi kommün]]
[[id:Komune Paris]]
[[it:Comune di Parigi (1871)]]
[[ja:パリ・コミューン]]
[[ka:პარიზის კომუნა]]