„Textafræði“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
HerculeBot (spjall | framlög)
m r2.7.1) (robot Bæti við: kk:Филология
Rugl: Ruglað er saman klassískri textafræði og fílólógíu, textafræði, eins og hugtakið er almennt skilið í dag. Sjá t.d. wkp.færslur annarra tungumála.
Lína 1:
[[Mynd:Aristotle De Anima page 1.png|thumb|right|220px|Upphaf 1. bókar ''[[Um sálina]]'' eftir [[Aristóteles]] á frummálinu (forngrísku) í fræðilegri útgáfu textans. Neðanmáls eru textafræðilegar og handritafræðilegar skýringar í svonefndum ''apparatus criticus''.]]
'''Textafræði''' er fræðigrein sem rannsakar forna texta og forn tungumál í rituðum heimildum. Upphaflega merkti hugtakið ást (á [[gríska|grísku]] ''philo-'') á orðum og bókmenntum (á grísku ''-logia'' af ''logos'' sem þýðir „orð“) og átti við um fræðigreinina sem í dag kallast klassísk textafræði. Innan akademískrar hefðar ýmissa þjóða merkir hugtakið „textafræði“ í víðum skilningi rannsókn á tungumáli og bókmenntum þess og því sögulega og menningarlega samhengi sem þarf til að skilja bókmenntaverk og aðra texta tungumálsins. Þannig felur textafræði í sér rannsókn á [[málfræði]], [[mælskufræði]] og [[sögu]] tiltekins tungumáls auk þess að fela í sér túlkun á höfundum þess. En svo víður skilningur á hugtakinu er orðinn fremur sjaldgæfur nú um mundir og hugtakið „textafræði“ er einkum farið að merkja rannsókn á textum út frá sjónarhóli [[söguleg málvísindi|sögulegra málvísinda]].
 
Upphaflega var hugtakið notað annars vegar um rannsókn á ''klassískum textum'', þ.e. textum á klassísku málunum [[gríska|grísku]] og [[latína|latínu]], og hins vegar um rannsóknir á og ritskýringar við [[biblían|biblíuna]]. Síðar var farið að beita aðferðum textafræðinnar á þjóðtungurnar. Þannig vísar nú ''íslensk textafræði'' til textafræðilegra rannsókna á íslenskum textum en ''klassísk textafræði'' til textafræðilegra rannsókna á ''klassískum textum'', þ.e. á grísku og latínu.