„Smástirni“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Skipti út innihaldi með „You are very stupid, I will kill you and I WISH '''UNLIMITED BLOCK'''.“
Thvj (spjall | framlög)
m Tók aftur breytingar 46.109.112.78 (spjall), breytt til síðustu útgáfu Snaevar
Lína 1:
'''Smástirni''' eru tiltölulega lítil berg- og málmkennd [[geimfyrirbæri]] í [[sólkerfið|sólkerfinu]], sem hafa ekki [[halastjarna|halastjörnuvirkni]] og eru of smá til að geta talist til [[pláneta|reikistjarna]]. [[Þvermál]] smástirna er innan við 1000 km.
You are very stupid, I will kill you and I WISH '''UNLIMITED BLOCK'''.
 
== Fyrstu smástirnin uppgötvuð ==
 
Milli brauta [[Mars]] og [[Júpíter]]s eru þúsundir smástirna í s.n. '''smástirnabelti''' og er umferðartími þeirra um [[sólin]]a 4 til 5 jarðar[[ár]]um að meðaltali. Stærð smástirna er mjög mismunandi og ekki er nákvæmlega vitað um hve lítil þau minnstu eru, en talið er að mikill fjöldi þeirra sé undir 1 km í þvermál. [[Seres (dvergreikistjarna)|Ceres]], 785 km í þvermál, var fyrsta smástirnið sem uppgötvaðist [[1801]], en er nú talinn til [[dvergreikistjarna]]. Eftir að Ceres fannst var farið svipast um eftir fleiri himintunglum (vísbendingar voru um himinhnött milli Mars og Júpíters, sem gæti jafnvel verið [[reikistjarna]]), en sá fannst [[1804]]. [[Stjörnufræði]]ngar komust að þeirri niðurstöðu að um smástrini væri að ræða og hlaut það nafnið [[Pallas (smástirni)]].
 
== Fleiri smástirni finnast ==
 
Þriðja smástirnið, [[Júnó (smástirni)|Júnó]] fannst skömmu eftir Pallas, en það fjórða, [[Vesta (smástrini)|Vesta]] fannst þremur árum síðar, [[1807]]. Fimmta smástirnið, [[Astrea (smástirni)|Astrea]] fannst ekki fyrr en árið [[1845]] af [[Þýskaland|þýskum]] áhugamanni, sem hafi leitað þess í fimmtán ár, eftir því sem sagan segir. Árið [[1847]] fundust svo þrjú í viðbót, en síðan hefur þeim fjölgað ört, sem sést best á því að fjöldi þekktra smástirna í smástirnabeltinu er kominn yfir 3000. (Sumir telja fjölda þeirra allt að 50 þúsund.)
 
Brautir margra smástirna hafa verið ákvarðaðar með útreikningum og eru margar nærri [[hringur (stærðfræði)|hringlaga]], en aðrar mjög sporöskjulega með [[sólin]]a sem [[brennipunktur|brennipunkt]].
 
== Lögun smástirna ==
 
Álitið er að flest smástirni séu óregluleg að lögun, en ekki hnattlaga eins og reikistjörnur og [[tungl]].
 
== Tenglar ==
* [http://stjornuskodun.is/smastirni Ítarlegar upplýsingar um smástirni á Stjörnufræðivefnum]
 
{{Stubbur|stjörnufræði}}
 
{{Tengill ÚG|de}}
{{Tengill ÚG|la}}
 
[[Flokkur:Stjörnufræði]]
[[Flokkur:Sólkerfið]]
 
{{Tengill GG|de}}
 
[[af:Asteroïde]]
[[als:Asteroid]]
[[an:Asteroide]]
[[ar:كويكب]]
[[ast:Asteroide]]
[[az:Asteroid]]
[[bar:Asteroid]]
[[bat-smg:Asteruoids]]
[[be:Астэроід]]
[[be-x-old:Астэроід]]
[[bg:Астероид]]
[[bn:গ্রহাণু]]
[[br:Asteroidenn]]
[[bs:Asteroidi]]
[[ca:Asteroide]]
[[cs:Asteroid]]
[[cv:Астероид]]
[[cy:Asteroid]]
[[da:Asteroide]]
[[de:Asteroid]]
[[el:Αστεροειδής]]
[[eml:Asteròid]]
[[en:Asteroid]]
[[eo:Asteroido]]
[[es:Asteroide]]
[[et:Asteroid]]
[[eu:Asteroide]]
[[fa:سیارک]]
[[fi:Asteroidi]]
[[fr:Astéroïde]]
[[fy:Asteroïde]]
[[ga:Astaróideach]]
[[gl:Asteroide]]
[[he:אסטרואיד]]
[[hi:क्षुद्रग्रह]]
[[hif:Chhota tara]]
[[hr:Asteroidi]]
[[ht:Astewoyid]]
[[hu:Kisbolygó]]
[[id:Asteroid]]
[[io:Asteroido-zono]]
[[it:Asteroide]]
[[ja:小惑星]]
[[jv:Asteroid]]
[[ka:მცირე ცთომილები]]
[[kk:Астероид]]
[[kn:ಕ್ಷುದ್ರ ಗ್ರಹ]]
[[ko:소행성]]
[[krc:Астероид]]
[[ksh:Asteroid]]
[[la:Asteroides]]
[[lb:Asteroid]]
[[li:Planetoïed]]
[[lt:Asteroidas]]
[[lv:Asteroīds]]
[[mk:Астероид]]
[[ml:ഛിന്നഗ്രഹം]]
[[ms:Asteroid]]
[[mt:Asterojde]]
[[nds:Asteroid]]
[[nl:Planetoïde]]
[[nn:Asteroide]]
[[no:Asteroide]]
[[oc:Asteroïde]]
[[os:Астероид]]
[[pam:Asteroid]]
[[pl:Planetoida]]
[[pnb:تارے ورگا]]
[[pt:Asteroide]]
[[qu:Puriq quyllurcha]]
[[ro:Asteroid]]
[[ru:Астероид]]
[[rue:Астероід]]
[[sah:Астероид]]
[[scn:Astiròidi]]
[[sh:Asteroid]]
[[simple:Asteroid]]
[[sk:Asteroid]]
[[sl:Asteroid]]
[[sq:Asteroidet]]
[[sr:Астероид]]
[[stq:Planetoiden]]
[[su:Astéroid]]
[[sv:Asteroid]]
[[sw:Asteroidi]]
[[ta:சிறுகோள்]]
[[th:ดาวเคราะห์น้อย]]
[[tk:Asteroid]]
[[tl:Asteroyd]]
[[tr:Asteroyit]]
[[tt:Asteroidlar]]
[[uk:Астероїд]]
[[ur:نجمانی]]
[[uz:Asteroid]]
[[vec:Asteroide]]
[[vi:Tiểu hành tinh]]
[[vls:Asteroïde]]
[[war:Asteroyd]]
[[yi:אסטערויד]]
[[zh:小行星]]
[[zh-min-nan:Sió-he̍k-chheⁿ]]
[[zh-yue:小行星]]