„Stafræn ljósmyndun“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
Luckas-bot (spjall | framlög)
m r2.7.1) (robot Bæti við: uk:Цифрова фотокамера
Xqbot (spjall | framlög)
m robot Breyti: zh:数码相机; kosmetiske ændringer
Lína 2:
[[Mynd:Casio Exilim.jpg|thumb|right|Casio Exilim, stafræn myndavél]]
 
== Forsaga stafrænna myndavéla ==
Stafrænar myndavélar eiga uppruna sinn að rekja til [[myndbandstæki]]sins og voru þróaðar út frá þeirri tækni. Myndbandstækið var fundið upp árið [[1951]] og virkar þannig að lifandi myndum er breytt í stafræn merki og vistaðar á [[segulband]]. Bæði [[sjónvarpsupptökuvél]]ar og stafrænar myndavélar nota [[CCD]] (Charged Coupled Device) til að nema [[litbirta|litbirtu]] og styrkleika. Á 7. áratug [[20. öld|20. aldar]] hætti [[NASA]] að nota hliðstæð merki og hóf notkun á stafrænum merkjum til að kortleggja [[yfirborð]] [[tungl|tunglsins]]sins og sendi því stafrænar myndir til [[Jörðin|jarðar]]. Á þessum tíma hóf [[hið opinbera]] (í [[Bandaríkin|Norður-Ameríku]]) að innleiða stafræna tækni og stuðlaði það að framförum í þróun á tækninni á bakvið stafrænnar mynda­töku.
 
== Fyrstu stafrænu myndavélarnar ==
Árið [[1972]] fékk [[Texas Instruments]] fyrsta [[einkaleyfi]]ð á filmulausri [[myndavél]] en það var ekki fyrr en í [[ágúst]] [[1981]] að [[Sony]] gaf út [[Sony Mavica]], fyrstu stafrænu [[kyrrmyndavél]]ina sem fór á markað. Myndirnar voru vistaðar á mini disk og síðan settar í [[myndlesari|myndlesara]] sem var tengdur við [[sjónvarpsskjár|sjónvarpsskjá]] eða [[litaprentari|litaprentara]]. Þessi myndavél var samt ekki talin sönn stafræn myndavél þrátt fyrir að hún hafi byrjað stafrænu myndavélabyltinguna því að þetta var [[myndbandsupptökuvél]] sem tók frystiramma. Myndavélarisinn [[Kodak]] hóf þátttöku sína í kapphlaupinu í miðjum 8. áratugnum, stuttu eftir veitingu einkaleyfisins til Texas Instruments, og þróaði [[myndavélanema]]r sem umbreyttu ljósi í stafrænar myndir og árið [[1986]] tókst fyrirtækinu að finna upp fyrstu [[megamynddeplanemi|megamynddeplanemana]] sem gat vistað 1,4 milljónir mynddepla. Árið eftir gaf Kodak út 7 vörur sem höfðu eitthvað með stafræna ljósmyndun að gera og árið [[1990]] þróuðu þeir [[Photo CD]] kerfið þar sem hægt var að setja stafrænar ljósmyndir á geisladisk til einfaldrar skoðunar.
 
== Almennur markaður ==
Fyrstu stafrænu myndavélarnar sem komu á almennan markað sem hægt var að tengja við heimatölvu gegnum serialkapal voru [[Apple QuickTake]] 100 myndavélarnar þann [[17. febrúar]] [[1994]] en Kodak var ári eftir og gaf út Kodak DC40 myndavélina [[28. mars]] [[1995]]. Kodak, ásamt [[Kinko]] og [[Microsoft]], hófu aðgerðir til að kynna stafrænu ljósmyndatæknina til almennings og setja upp [[söluturn]]a þar sem fólk gat búið til Photo CD geisladiska og [[ljósmynd]]ir. [[IBM]] hóf samstarf við Kodak um að þróa myndavélaskiptanet sem byggðist á [[Internetið|Internetinu]]. [[Hewlett Packard]] var fyrsta fyrirtækið til að framleiða [[bleksprautuprentari|bleksprautuprentara]] sem prentuðu litmyndir og var það rúsínan í pylsuendanum sem leyddi til þess að stafræna myndavélabyltingin náði til almennings.
 
== Myndnemarnir ==
CCD myndnemarnir eru algengastir á meðal þeirra sem notaðir eru venjulega í stafrænum myndavélum. Þegar [[ljóseind]]ir snerta yfirborð CCD nemans, þá orsakar það hreyfingu [[rafeind]]a og þær safnast í [[þéttir|þéttunum]]. Rafeindunum er síðan raðað eftir með venjulegum [[rafpúls]]um og numdar af [[rafrás]] sem flytur rafeindirnar í hverjum depli í þétti, mælir og magnar upp rafspennuna. Þéttarnir eru síðan tæmdir. Þessi tegund myndnema er miklu betri en ljósmyndafilma þar sem CCD nemarnir bregðast við 70% af ljósinu sem fellur á flötinn en [[ljósmyndafilma]]n nær eingöngu um tveim [[prósentustig]]um sem gerir það að verkum að fyrrnefndu nemarnir voru teknir upp af [[stjörnufræði|stjarnfræðingum]].
 
== Gagnageymslubúnaður ==
Margir staðlar eru til yfir [[minniskort]]in sem geyma ljósmyndirnar stafrænt og eru þau misgóð. Öll þessi kort hafa mismunandi aðferðir til að geyma myndirnar en þær eru of margar til að rekja hérna. Í upphafi voru þessi kort afar lítil miðað við það sem hægt er að fá í dag. Fyrir nokkrum árum fylgdi venjulega með eitt 4ja [[megabæti|megabæta]] minniskort í stafrænum myndavélum sem var alls ekki nóg en í dag er hægt að fá minniskort allt að 4 [[gígabæti]] að stærð, eða jafnvel með meira rými en það.
 
== Kostir stafrænnar ljósmyndunar ==
Helstu kostirnir við stafræna [[ljósmyndun]] er t.d. að hægt er að skoða myndirnar án þess að bíða eftir að filmurnar eru framkallaðar og ef eitthvað er að myndinni, þá er hægt að taka aðra í staðinn. Fleiri kostir eru í boði eins og að eingöngu þarf að borga fyrir [[prentun]] á myndunum sem takast, stafrænar geymsluaðferðir eru ódýrari en á filmu, stafrænar myndavélar eru minni en jafn góðar myndavélar sem nota filmu, notkun á stafrænni myndavél reynist vera ódýrari en venjuleg myndavél yfir lengri tíma litið og CCD myndnemarnir geta numið innrautt ljós með því að breyta ákveðinni stillingu á meðan venjulegar myndavélar þurfa sérstaka filmu fyrir verkið. Síðast en ekki síst, þá er hægt að taka miklu fleiri myndir án þess að skipta yfir í annað minniskort og hefur geymsluplássið í stafrænum minniskortum verið að aukast verulega undanfarin ár.
 
== Gallar stafrænnar ljósmyndunar ==
Þrátt fyrir alla þessa yndislegu kosti, þá fylgja samt með gallar. Öllum tækjum fylgir [[orkunotkun]] og eru stafrænar ljósmyndir ekki enn þá hagnýtar í þeim efnum. Þar að auki eru það mjög fáar stafrænar myndavélar sem geta tekið betri myndir en ódýrari venjulegar myndavélar. Stafræn tækni býður líka upp á misnotkun vegna þess að það er sífellt auðveldara að falsa myndir með fáum verksummerkjum og gæti það t.d. grafið undan orðspori fólks eða valdið öðrum skemmdarverkum.
 
[[Flokkur:Stafræn ljósmyndun| ]]
Lína 67:
[[vi:Máy ảnh số]]
[[wuu:数码照相机]]
[[zh:数码相机]]