Wikipedia

„1920“: Munur á milli breytinga

Fletta í gegnum breytingarskrá
← Eldri breytingNýrri breyting →
Efni eytt Efni bætt við
MyndræntWiki-texti
Xqbot (spjall | framlög)
Vélmenni
58.604 breytingar
m robot Bæti við: pap:1920, tt:1920 ел
Navaro (spjall | framlög)
7.517 breytingar
Ekkert breytingarágrip
Lína 4:
[[19. öldin]]|[[20. öldin]]|[[21. öldin]]|
}}
[[Mynd:Matthias jochumsson.jpg|thumb|right|[[Matthías Jochumsson]].]]
[[Mynd:Prohibition.jpg|thumb|right|Áfengi hellt niður á [[Áfengisbann|bannárunum]] í Bandaríkjunum.]]
[[Mynd:Winnipegfalcons.jpg|thumb|right|Lið [[Winnipeg Falcons]] á leið á Ólympíuleikana.]]
[[Mynd:A Marca do Zorro (1920).PNG|thumb|right|[[Douglas Fairbanks]] verst fjandmanni sínum fimlega í kvikmyndinni ''The Mark of Zorro''.]]
[[Mynd:Alexander I of Greece.png|thumb|right|[[Alexander Grikkjakonungur|Alexander]], hinn skammlífi konungur [[Grikkland|Grikkja]].]]
== Á Íslandi ==
* Í[[1. janúar]] - Vinna hefst við [[ElliðaárvirkjunVeðurstofa Íslands]] tók til starfa.
* Í janúar - Vinna hófst við [[Elliðaárvirkjun]].
* Í febrúar - Þilskipið ''Valtýr'' ferst fyrir sunnan land með 26 manna áhöfn.
* [[10.Í febrúar]] - [[AlþingiÞilskip]]ið kemur saman''Valtýr'' tilfórst aukaþinghalds.fyrir Stjórnarskrárfrumvarpiðsunnan fráland árinumeð áður26 samþykktmanna óbreyttáhöfn.
* [[1610. febrúar]] - [[Hæstiréttur ÍslandsAlþingi]] kemurkom saman ítil aukaþinghalds. [[Stjórnarskrá]]rfrumvarpið frá árinu áður fyrstasamþykkt sinnóbreytt.
* [[16. febrúar]] - [[Hæstiréttur Íslands]] kom saman í fyrsta sinn.
* [[3. apríl]] - Millilandaskipið ''Ísland'' sett í sóttkví við komuna til Reykjavíkur vegna inflúensu um borð.▼
* [[25. febrúar]] - [[Annað ráðuneyti Jóns Magnússonar]] tók við völdum,
* [[18. maí]] - Konungur staðfestir hina breyttu stjórnarskrá.▼
▲* [[3. apríl]] - Millilandaskipið ''Ísland'' sett í [[sóttkví]] við komuna til Reykjavíkur vegna [[inflúensa|inflúensu]] um borð.
▲* [[18. maí]] - [[Danakonungur|Konungur]] staðfestir hina breyttu [[Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands|stjórnarskrá]].
* [[25. maí]] - [[Guðjón Samúelsson]] skipaður [[húsameistari ríkisins]].
* [[5. júní]] - Brjóstsykursgerðin [[Nói Síríus|Nói]] hóf starfsemi í kjallara við [[Túngata|Túngötu]] í Reykjavík.
* [[27. júní]] - Fyrsta slys af völdum [[flugvél]]ar á Íslandi varð er barn varð fyrir flugvél í [[Vatnsmýri]]nni í Reykjavík og beið bana
 
=== Fædd ===
* [[13. febrúar]] - [[Örlygur Sigurðsson]], listmálari og rithöfundur (d. [[2002]]).
* [[16. apríl]] - [[Sigurður Guðmundsson]], vígslubiskup (d. [[2010]]).
* [[7. september]] - [[Sigfús Halldórsson]], tónskáld (d. [[1996]]).
 
=== Dáin ===
* [[18. nóvember]] - [[Matthías Jochumsson]], prestur og skáld (f. [[1835]]).
 
 
== Erlendis ==
* [[2. janúar]] - Yfir 4.000 grunaðir [[Kommúnismi|kommúnistar]] og [[Anarkismi|anarkistar]] handteknir í [[Bandaríkin|Bandaríkjunum]].
* [[Rússland]] og [[Pólland]] lýsa yfir [[stríð]]i.▼
* [[16. janúar]] - [[Áfengisbann]] tók gildi í Bandaríkjunum.
* [[Konur]] í [[Bandaríkin|Bandaríkjunum]] fá [[kosningaréttur|kosningarétt]].▼
* [[20. apríl]] - [[Sumarólympíuleikarnir 1920|Olympíuleikarnir]] hófust í [[Antwerpen]].
* [[Bandaríkin]] banna framleiðslu og sölu á [[áfengi]].
▲* [[24. apríl]] - [[Rússland]] og [[Pólland]] lýsa yfir [[stríð]]i.
* Byrjað er að senda flugpóst milli [[Bretland]]s og [[Amsterdam]].
* [[26. apríl]] - Kanadíska [[Ísknattleikur|ísknattleiksliðið]] [[Winnipeg Falcons]], sem var að mestu skipað Íslendingum, varð Ólympíumeistari í [[Antwerpen]].
* [[Bretland|Breski]] hársnyrtirinn [[Charlie Stephens]] deyr þegar að hann fer fram af [[Niagarafossar|Niagarafossum]] í tunnu.
* [[16. maí]] - [[Jóhanna af Örk]] tekin í dýrlingatölu.
* Konum er veitur réttur til þess að útskrifast með fullar prófgráður frá [[Oxford háskóli|Oxford háskóla]].▼
* [[12. júlí]] - Stjórn [[Bolsévikar|bolsévika]] í Rússlandi viðurkenndi sjálfstæði [[Litháen]].
* [[Náma|Námuverkamenn]] á [[Bretland]]seyjum fara í [[verkfall]].
* [[31. júlí]] - Sala á [[Getnaðarvörn|getnaðarvörnum]] bönnuð í [[Frakkland]]i.
* [[Repúblikaninn]] [[Warren G. Harding]] er kosinn [[Forseti Bandaríkjanna]].▼
* [[2. ágúst]] - [[Herlög]] takatóku gildi á [[Írland]]i.▼
* Um 3000 manns eru handtekin í [[Bandaríkin|Bandaríkjunum]], ásakaðir um [[Kommúnismi|Kommúnisma]].
* [[11. ágúst]] - Stjórn [[bolsévikar|bolsévika]] í Rússlandi viðurkenndi sjálfstæði [[Eistland|Eistlands]] og [[Litháen|Litháens]].
▲* [[Herlög]] taka gildi á [[Írland]]i
▲* [[Konur18. ágúst]] - Konur í [[Bandaríkin|Bandaríkjunum]] fáfengu [[kosningaréttur|kosningarétt]].
* [[Lögregla]]n í [[London]] byrjar að nota [[bíll|bíla]] í stað [[hestur|hesta]].▼
▲* [[7. október]] - Konum ervar veitur réttur til þess að útskrifast með fullar prófgráður frá [[Oxford -háskóli|Oxford -háskóla]].
* [[Lloyd George]] hlýtur stórriddarakross heiðursherdeildarinnar, æðstu orðu [[Frakkland]]s.
▲* 2. nóvember - [[Repúblikaninn]] [[Warren G. Harding]] ervar kosinn [[Forsetiforseti Bandaríkjanna]].
* [[Flekkusótt]]arfaraldur ríður yfir [[Pólland]] og drepur þúsundir manna.▼
* [[15. nóvember]] - Fyrsti fundur [[Þjóðabandalagið|Þjóðabandalagsins]] var haldinn í [[Genf]].
* [[22. nóvember]] - [[Grikkland|Grikkir]] samþykktu nær einróma í [[þjóðaratkvæðagreiðsla|þjóðaratkvæðagreiðslu]] að setja [[Konstantín 1.]] aftur á konungsstól eftir lát sonar hans, [[Alexander Grikkjakonungur|Alexanders]]. Konstantín hafði verið settur af árið 1917 en tók aftur við krúnunni [[19. desember]].
▲* [[Lögregla]]n í [[London]] byrjarfór að nota [[bíll|bíla]] í stað [[hestur|hesta]].
* [[Kommúnistaflokkur Bretlands]] er stofnaður.
▲* [[FlekkusóttSkarlatssótt]]arfaraldur ríðurgekk yfirí [[Pólland]]i og drepur þúsundir manna létust.
* [[Líbanon]] stofnað.
* [[Aston Villa]] sigruðusigraði [[Huddersfield]] í fyrsta bikarmeistaramótinu í fótbolta sem haldið erhafði áverið í Bretlandi frá því [[1915]].▼
* Stærsta skemmtiferðaskip heims, [[Bismarck]], eyðileggst í eldsvoða.
* [[Eugene O'Neill]] vinnurhlaut [[Pulitzer -verðlaun]] fyrir dramaleikfyrsta leikrit sitt í fullri lengd, ''Beyond the Horizon''.▼
* [[Sovétríkin|Sovésk stjórnvöld]] viðurkenna sjálfstæði [[Finnland]]s.
* Fyrsta kvikmyndin um grímuklæddu hetjuna [[Zorro]], ''The Mark of Zorro'', var gerð, varð mjög vinsæl og olli straumhvörfum í gerð ævintýramynda. [[Douglas Fairbanks]] lék aðalhlutverkið.
 
=== Íþróttir ===
* [[Olympíuleikarnir]] eru haldnir í [[Antwerpen]].
* [[Suzanne Lenglen]] vinnur [[tennis]]mót kvenna í [[Wimbledon]].
* [[Ástralía|Ástralski]] skíðaklúbburinn er stofnaður.
* [[Cleveland Indians]] vinna heimsmeistaramótið í [[hafnabolti|hafnabolta]].
▲* [[Aston Villa]] sigruðu [[Huddersfield]] í fyrsta bikarmeistaramótinu í fótbolta sem haldið er á Bretlandi frá því [[1915]].
* [[A. Moorhouse]] slær hraðamet á mótorhjóli, 160[[kílómetrar á klukkustund|km/klst]].
 
=== Listir ===
▲* [[Eugene O'Neill]] vinnur [[Pulitzer verðlaun]] fyrir dramaleik.
* [[Jazz]] tónlist verður vinsæl.
* [[Douglas Fairbanks]] leikur aðalhlutverkið í [[The Mask of Zorro]], sem slær aðsóknarmet.
 
=== Fædd ===
* [[2. janúar]] - [[Isaac Asimov]], bandarískur rithöfundur og lífefnafræðingur (d. [[1992]]).
* [[Sugar Ray Robinson]], [[Bandaríkin|bandarískur]] [[hnefaleikar|hnefaleikakappi]].▼
* [[6. janúar]] - [[Sung Myung Moon]], kóreskur trúarleiðtogi.
* [[Charlie Parker]], [[Bandaríkin|bandarískur]] [[saxafónn|saxafónisti]].▼
* [[20. janúar]] - [[Federico Fellini]], ítalskur kvikmyndaleikstjóri (d. [[1993]]).
* [[Ray Bradbury]], [[Bandaríkin|bandarískur]] [[rithöfundur]].
* [[11. febrúar]] - [[Farouk 1.]], konungur Egyptalands (d. [[1965]]).
* [[Frederico Fellini]], [[Ítalía|ítalskur]] [[leikstjóri]].
* [[1. apríl]] - [[Toshirō Mifune]], japanskur leikari (d. [[1997]]).
* [[18. maí]] - [[Jóhannes Páll 2.]] páfi, Karol Józef Wojtyła (d. [[2005]]).
▲* [[Sugar22. ágúst]] - [[Ray RobinsonBradbury]], [[Bandaríkin|bandarískur]] [[hnefaleikar|hnefaleikakappirithöfundur]].
▲* [[29. ágúst]] - [[Charlie Parker]], [[Bandaríkin|bandarískur]] [[saxafónn|saxafónisti]] (d. [[1955]]).
* [[31. október]] - [[Dick Francis]], breskur rithöfundur (f. [[2010]]).
* [[6. desember]] - [[Dave Brubeck]], bandarískur jazzpíanisti og tónskáld.
* [[6. desember]] - [[George Porter]], breskur efnafræðingur og Nóbelsverðlaunahafi (d. [[2002]]).
 
=== Dáin ===
* [[7. janúar]] - [[Edmund Barton]], fyrsti [[forsetisráðherra]] [[Ástralía|Ástralíu]] (f. [[1849]]).▼
* [[20. febrúar]] - [[Róbert Peary]], bandarískur landkönnuður (f. [[1856]]).
* [[14. júní]] - [[Max Weber]], þýskur hagfræðingur og félagsvísindamaður (f. [[1864]]).
* [[11. júlí]] - [[Evgenía keisaradrottning|Evgenía]], fyrrum keisaradrottning Frakklands (f. [[1826]]).
* [[31. ágúst]] - [[Wilhelm Wundt]], þýskur sálfræðingur (f. [[1832]]).
* [[25. október]] - [[Alexander Grikkjakonungur]], dó úr blóðeitrun eftir að tveir apar bitu hann (f. [[1893]]).
▲* [[Edmund Barton]], fyrsti [[forsetisráðherra]] [[Ástralía|Ástralíu]].
* [[Alexander I (grikklandskonungur)|Alexander I]] [[Grikkland]]skonungur, eftir banvænt bit frá [[api|apanum]] sínum.
 
== [[Nóbelsverðlaunin]] ==
Sótt frá „https://is.wikipedia.org/wiki/1920“