„Breiðafjörður“: Munur á milli breytinga

Efni eytt Efni bætt við
orðalag
Lína 1:
[[Mynd:Iceland-bays.svg|right|thumb|350px|Helstu firðir og flóar við Ísland. <br />Breiðafjörður og [[Faxaflói]] eru stærstu firðir við Ísland.]]
'''Breiðafjörður''' er stór og grunnur [[fjörður]] við vesturströnd [[Ísland]]s, um 50 km breiður og 125 km langur. Breiðafjörður er á milli [[Vestfirðir|Vestfjarðakjálkans]] og [[Snæfellsnes]]s og er umkringdur fjöllum á þrjá vegu og ganga margir firðir inn úr honum, stærstur þeirra Hvammsfjörður í austurátt. SunnanNokkur veginnþéttbýlissvæði viðeru fjörðin erusunnanverðu nokkurvið þéttbýlissvæðifjörðinn en engin norðanmegin.
 
== Náttúra ==
[[Mynd:Skaleyjar-fjara.jpg|thumb|350px|Fjaran í Skáleyjum á Breiðafirði]]
MjögNáttúra sérstök náttúraBreiðafjarðar er ámjög Breiðafirðisérstök og einkennist af fjölda eyja. Talið er að þar séu um 3000 eyjar, hólmar og sker. Eyjarnar á Breiðafirði eru eitt af því sem löngum hefur verið talið óteljandi á Íslandi. [[Sjávarföll]] eru mjög mikil á firðinum og er munur á flóði og fjöru allt að 6 metrum á meðal stórstreymi. Landslagið tekur því miklum breytingum eftir stöðu sjávar og er þar um fjórðungur af öllum fjörum á Íslandi.
 
Berggrunur Breiðarfjarðar tilheyrir elsta hluta berggrunns Íslands og er um 6 til 12 miljón ára gamall, hluti af tertíer berggrunninum. Hann er að mestu leyti byggður upp af misþykkum [[basalt]]hraunlögum. Á [[Hrappsey]] má finna bergtegundina [[anortosíts]] og er það eini fundarstaðurinn á Íslandi. Antortosíts er stundum nefnd tunglberg eftir annarri aðalbergtegund [[Tunglið|tunglsins]]. Stór [[skriðjökull]] lág yfir Breiðafirði á síðustu ísöld og hefur hann að mestu mótað núverandi landslag í firðinum.