„Færeyska lögþingið“: Munur á milli breytinga

[[Mynd:Lagting.tórshavn.jpg|thumb|ByggingÞinghús færeyska lögþingsins.]]

'''Færeyska lögþingið''' ([[færeyska]]: ''Løgtingið'' eða ''Føroya løgting'') var upprunalega stofnað áriðum 825 og fékk [[lögggjafarvald]] viðað nýju með [[Heimastjórnarlögin 1948|Heimastjórnarlögunum 1948]], sem gerir það að einu elsta lögþingi í heiminum.

Upprunalega hafði lögþingið bæði [[dómsvald]] og [[löggjafarvald]]. [[Framkvæmdavald]] var ekki til staðar í landinu. Það tíðkaðist því að þeir sömu settu lögin og dæmdu. Eftir að Færeyjar urðu norskt [[skattland]] árið [[1035]] minnkaðidró valdúr völdum þingsins. Það var ekki fyrr en 1300-1400 sem að lögþingið var aðskiliðskilið frá dómsvaldinu. [[Lögmaður Færeyja|Lögmaður]], semeins og forseti þingsins nefnist, var eftir það tilnefndur af konungi og lögréttumenn sem vorueða þingmenn voru tilnefndir af umboðsmanni konungs í Færeyjum. Árið 1380 farakomust Færeyjar undir sameiginlegt konungsvald Noregs og [[Danmörk|Danmerkur]] en með sérstöðu sem norkstgamalt landnorskt skattland. Þessi skipan var höfð fram að einveldistímanum árið 1660, en þá fyrst var dregið úr völdum þingsins minnkað,og semað endaðilokum meðvar aflagninguþað þessaflagt meðað skipun konungskonungsboði árið 1816.

Þegar DanmörkDanir settifengu lög árið[[stjórnarskrá]] [[1849]] féllu FæreyingarFæreyjar undir þessihana lögog semmisstu battþar enda ámeð þá sérstöðu sem Færeyingareyjarnar höfðu haft sem norskt land og seinna danskt. MeðFæreyjar löggjöfinniurðu gerðust Færeyjarnú formlega hluti af Danskadanska ríkinu. Í færeyjumFæreyjum voru margir sem vildu endurreisa Lögþingið, endurreistmeðal enannars vegnatil nýjuþess laganaað gatamtmaðurinn amtmaðurinnværi ekki einn ráðgefiðum að veita dönskum stjórnmálamönnum umráðleggingar myndunvegna löggjafarvaldslagasetningar fyrir Færeyjar. Helsti leiðtogi Færeyinga í sjálfstæðisbaráttunni var [[Niels Winther]].

Þann 26. mars 1852 sögðusamþykkti ríkislögdanska þingið lög um að lögþing Færeyinga yrðiskyldi endureistendurreist. ÞingiðÞað fékk þó ekki löggjafarvald heldur var í raunþað aðeins með ráðgjafarvaldráðgefandi. EndurstofnaðaEndurrreista lögþingið hélt áfram þeim forna siðisið að halda fyrsta þingfundfund ásinn þjóðhátíðár Færeyingahvert á [[Ólafsvaka|Ólafsvökunni]], eftir að þingmenn höfðu verið til guðþjónustu í [[HafnarHafnarkirkja kirkja(Þórshöfn)|Hafnar kirkjuHafnarkirkju]].

LögthinginuÝmsar varbreytingar hafa orðið á starfsemi breyttLögþingsins frá 1852 til dagsins í dag. Á endureista lögþinginu var [[Amtmaður Færeyja|amtmaður]] forseti þings en árið 1923 var skipaningerð felldbreyting svo aðog [[Lögmaður Færeyja|lögþingsformaður]] var valinn af þingmönnum. Árið 1935 fékk lögþingið heimild til að krefjaleggja umá skatt og undirí [[Seinnisíðari heimstyrjöldin|Seinni heimstyrjöldinaheimsstyrjöld]], varþegar lögþingiðFæreyjar einsvoru oghernumdar lögjafiaf Bretum, hafði þingið í raun löggjafarvald. HeimstyrjöldinHeimsstyrjöldinni endaðilauk [[1945]] og sjálfstjórn Færeyjingaþá var þaðsjálfsstjórn sterkFæreyinga orðin svo styrk í sessi að enginn vildi fara aftur í gamla farið. Eftir langar samningsviðræður á milli Færeyja og Danmerkur og eina þjóðaratkvæðisgreiðslu[[þjóðaratkvæðagreiðslan í Færeyjum 1946|þjóðaratkvæðagreiðslu]], þar sem lítillnaumur meirihluti var fyrir lausn[[sjálfstæði]]syfirlýsingu, voru heimastjórnslöginheimastjórnarlögin sett þann 1. apríl 1948. ViðMeð þessiþeim löglögum fékk færeyska lögþingið löggjafarvald í flestum málum. ViðMeð stjórnarskipunarlögstjórnarskipunarlögum frá 1995 var þingið[[þingræði]] settfastsett sem aðalþing Færeyjameginregla og viðþar þessi lögmeð var þingið líkaraorðið líkt öðrum þingum á Norðurlöndunum. Nú er verið að vinna að því að semja stjórnarskrá fyrir Færeyjar.

Lögþings kosningarLögþingskosningar eru haldnar á fjagrafjögurra ára millibilifrestir og íþar þeimvelja erkjósendur kosiðfulltrúa umboðsína þingmannaá þingið. Meðlimir þingsinsFulltrúarnir kallast þingmenn, en eru kynjaskipt í (eða þingmenn og þingkonur).

PólitískaStjórnmálakerfi kerfiFæreyinga færeyjinga byggistgrundvallast á þingflokkum. Hver flokkur hefur sína stefnu sem hann fylgir eftir á lögþingilögþinginu. ÞingmennKjósandinn veljavelur flokkaflokk eða málefniframbjóðenda á listanumaf hjálista flokkinumflokksins og þegar atkvæði eruhafa birtverið eftirtalin aðkemur öatkvæðiní ljós hverjir hafa verið talinkjörnir til þingsetu.