„Björn Halldórsson“: Munur á milli breytinga

[['''Björn Halldórsson]]''' ([[5. desember]] [[1724]] - [[24. ágúst]] [[1794]]) var [[prestur]] í [[Sauðlauksdalur|Sauðlauksdal]]. Hann var [[frumkvöðull]] í [[garðrækt]] og [[jarðyrkja|jarðyrkju]] á Íslandi. EnnþáEnn þá sést móta fyrir [[Akurgerði]], gróðurreit þar sem Björn ræktaði [[kartafla|kartöflur]] frá [[1760]]. Minnismerki um sr. Björn er í Sauðlauksdal. Hann var mágur [[Eggert Ólafsson|Eggerts Ólafssonar]] [[skáld]]s. Björn var einn helsti boðberi [[upplýsingin á Íslandi|upplýsingarinnar á Íslandi]].

Moldin í Sauðlauksdal fékk lítinn frið meðan Björn bjó á staðnum enda var hann kappsamur garðyrkjumaður og gerði tilraunir með ýmsar [[jurt|jurtir]]ir sem aldrei höfðu sést á Íslandi áður. Fyrstu tilraunir voru á sviði [[korn|kornræktar]]ræktar og hóf Björn þær í kjölfarið af því að Danakonungur fyrirskipaði öllum íslenskum bændum að framkvæma slíkar tilraunir. Þessar tilraunir mistókust því miður allar og Björn sneri sér því að öðrum jurtum. Meðal þeirra var [[kál|kál]], [[næpa|næpur]], [[kartafla|kartöflur]] og fleira og fljótlega var Björn kominn með fjóra allstóra matjurtargarða í Sauðlauksdal.

Af þessu er hann frægastur fyrir [[kartafla|kartöflurækt]] sína enda var hann með þeim fyrstu sem tókst að rækta kartöflur á [[Ísland|Íslandi]]i. Strax árið 1758 pantaði hann nokkrar kartöflur frá Kaupmannahöfn (það sama haust voru fyrstu íslensku kartöflurnar teknar upp á [[Bessastaðir|Bessastöðum]]). Þessi farmur komst þó ekki á leiðarenda fyrr en í ágúst sumarið eftir og þá höfðu þá allar kartöflurnar spírað á leiðinni. Þar sem liðið var á sumarið gróðursetti Björn þær einungis í potti og það bar þann árangur að í október fékk hann litla uppskeru með kartöflunum á stærð við piparkorn. Þessar kartöflur gróðursetti hann svo næsta sumar og fjórum vikum síðar gat hann státað sig að myndarlegri kartöfluuppskeru.