Lerki

Lerki
	; Larix decidua að hausti
Vísindaleg flokkun
Ríki:	Jurtaríki (Plantae);
Fylking:	Berfrævingar (Pinophyta);
Flokkur:	Barrtré (Pinopsida);
Ættbálkur:	Pinales;
Ætt:	Þallarætt (Pinaceae);
Ættkvísl:	Lerki; Miller
Tegundir
	12; sjá grein

Lerki eða barrfellir er sumargrænt barrtré sem vex einkum á norðurhveli jarðar eða til fjalla á suðlægari slóðum. Lerki er mjög ráðandi í barrskógum Kanada og Rússlands. Lerki er ljóselskt tré og hefur það nokkra mótstöðu gegn skógareldum. ^[1]

Lerki á Íslandi breyta

Síberíulerki (Larix sibirica) hefur frá því snemma á 20. öld verið notað til skógræktar á Íslandi.

Rússalerki (Larix sukaczewii), náskylt síberíulerki eða afbrigði af sömu tegund, hefur mestmegnis tekið við af því frá um 1980 en síberíulerkið er viðkvæmara fyrir íslensku loftslagi og sjúkdómum. ^[2]

Rússalerki er nú eitt algengasta skógræktartré á Íslandi og hefur náð yfir 20 metra hæð.

Evrópulerki (Larix decidua) Hefur einnig verið notað á Íslandi. Það vex í fjalllendi í Mið-Evrópu.

Aðrar lerkitegundir hafa verið reyndar með misjöfnum árangri. Blendingur af evrópulerki og rússalerki, Hrymur, hefur verið þróaður hjá Skógrækt ríkisins. ^[3]

Flestar ef ekki allar tegundirnar geta blandast innbyrðis.^[4]

Tegundir breyta

Um 10 til 14 tegundir eru í ættkvíslinni, en þær sem merktar eru með „*“ eru ekki allar viðurkenndar.

Evrasískar breyta

Larix decidua (L. europaea). Evrópulerki. Algengt í fjalllendi í Mið-Evrópu.
Larix sibirica: Síberíulerki.
Larix gmelinii (L. dahurica, L. olgensis): Dáríulerki.
Larix kaempferi (L. leptolepis): Japanslerki.
Larix principis-rupprechtii*. Fjalllendi í norður-Kína.
Larix potaninii. Fjalllendi suðvestur-Kína.
Larix himalaica*. Mið-Himalajafjöll.
Larix mastersiana. Fjallendi í vestur-Kína.
Larix speciosa*. Fjalllendi í suðvestur-Kína og norðaustur-Mjanmar.
Larix griffithii (L. griffithiana). Austur-Himalaja.

Norður-amerískar breyta

Larix laricina. Mýrarlerki. Láglendi Norður-Ameríku.
Larix lyallii. Fjallalerki. Hátt til fjalla í norðvesturhluta Bandaríkjanna og suðvestur-Kanada.
Larix occidentalis. Risalerki. Fjalllendi í norðvesturhluta Bandaríkjanna og suðvesturhluta Kanada, ekki þó eins hátt til hlíða og L. lyallii.

Blendingar breyta

Viðurkenndir blendingar eru:^[4]

Einn af betur þekktum blendingum lerkis er Sifjalerki (Larix × marschlinsii) (syn. L. × eurolepis, ógilt nafn), sem kom fram nokkurnveginn samtímis í Sviss og Skotlandi þegar L. decidua og L. kaempferi blönduðust þegar þeim var plantað saman, en nafnið er enn óstaðfest.^[4]

Að auki: