Esja

	Esja
	; Esjan séð frá Reykjavík
Hæð	914 metrar yfir sjávarmáli
Staðsetning	Kjalarnes
Fjallgarður	Enginn

64°14′24″N 21°37′48″V / 64.24000°N 21.63000°V / 64.24000; -21.63000

Esja (oft með greini, Esjan) er fjall á Kjalarnesi, sem nú er innan borgarmarka Reykjavíkur, og er eitt af einkennum höfuðborgarsvæðisins. Hæsti tindur Esju er 914 metrar. Nokkrar gönguleiðir eru upp á fjallið og þar eru vinsæl útivistarsvæði, til að mynda við skógræktina við Mógilsá. Vinsælt er að ganga upp að Steini í 597 metrum og þaðan upp á Þverfellshorn í um 780 metrum.

Esja er syðsta blágrýtisfjall á Íslandi. Hæsti kambur á Esju miðri, séð úr Reykjavík, heitir Kerhólakambur. Hætta er á snjóflóðum í fjallinu á ákveðnum stöðum. Hafa 4 látist í snjóflóðum frá 1979, síðast árið 2020^[1].

Nafn breyta

Nafnið er líklega tengt norræna orðinu esja sem þýðir „flögusteinn“.^[2]

Í Kjalnesinga sögu er talað um bæinn Esjuberg þar sem landnámsmaðurinn Örlygur Hrappsson bjó þegar hann kom til Íslands frá Suðureyjum í Skotlandi. Í sögunni er sagt frá því að írsk kona að nafni Esja hafi komið í Kollafjörð.